Het onderzoeken van de hypothese dat psychosociale stress leidt tot chronische activatie van aangeboren immuuncellen door reprogrammering van hun voorlopercellen in het beenmerg. Dit leidt tot meer vaatwandinflammatie en een hoger risico op…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Arteriosclerose, stenose, vaatinsufficiëntie en necrose
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
In 125 proefpersonen zal een meting worden verricht van de ervaren stress met
behulp van vragenlijsten en het meten van cortisol in het hoofdhaar. Tevens zal
bij iedereen bloed worden afgenomen (60 ml) voor typering van de aangeboren
immuuncellen.
In de 25 patienten met de hoogste ervaren stress (volgens de PSS10 vragenlijst)
en de 25 met de laagste stress-expositie, zullen we een FDG-PET/CP scan
verrichten om te kijken naar vaatwandinflammatie en beenmergactivatie en zullen
we uit het afgenomen bloed progenitorcellen isoleren en karakteriseren van de
leukocyten. .
De primaire uitkomstmaat is het cytokineproductie door geisoleerde immuuncellen
na ex vivo stimulatie met LPS.
Secundaire uitkomstmaten
- uitgebreide immunofenotypering van circulerende immuuncellen en
voorlopercellen: functionaliteit (cytokineproductie), flow cytometrie, RNA en
ATAC sequencing
- FDG uptake in de vaatwand en beenmerg
Achtergrond van het onderzoek
Epidemiologische studies hebben duidelijk aangetoond dat psychosociale stress
geassocieerd is met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. De exacte
mechanismen die daaraan ten grondslag liggen, zijn echter nog niet geheel
opgehelderd.
Hart- en vaatziekten, zoals een hartinfarct of CVA, zijn het gevolg van
atherosclerose, een chronische laaggradige ontsteking van de arteriele
vaatwand. Immuuncellen van het aangeboren immuunsysteem spelen een belangrijke
rol in de pathofysiologie van atherosclerose. Sinds een paar jaar is bekend
geworden dat aangeboren immuuncellen (zoals monocyten) een langdurig
pro-atherogeen/pro-inflammatoire vorm aan kunnen nemen doordat de
voorlopercellen in het beenmerg 'gereprogrammeerd' zijn. Dit kan door bepaalde
infecties, of door cholesteroldeeltjes, maar mogelijk ook door stress. In
dierstudies is dit al wel aangetoond.
Onze hypothese is dat stress leidt tot langdurige activatie van het
immuunsysteem door reprogrammering van de voorlopercellen. Dit leidt tot een
toegenomen ontstekingsreactie in de vaatwand en tot een verhoogd risico op
hart- en vaatziekten.
Doel van het onderzoek
Het onderzoeken van de hypothese dat psychosociale stress leidt tot chronische
activatie van aangeboren immuuncellen door reprogrammering van hun
voorlopercellen in het beenmerg. Dit leidt tot meer vaatwandinflammatie en een
hoger risico op atherosclerose en hart- en vaatziekten.
Onderzoeksopzet
Prospectieve observationele studie in het Radboudumc.
Inschatting van belasting en risico
De studie heeft een verwaarloosbaar risico.
De bloedafname van 60 ml bloed heeft geen nadelige gevolgen. Er kan een
hematoom ontstaan op de plek van de punctie. Dit risico wordt verkleind door de
bloedafnames door ervaren zorgverleners te laten doen.
De PET scan heeft geen nadelige gevolgen. De stralingsbelasting is 8.2 mSv.
Publiek
Geert Grooteplein Zuid 10
Nijmegen 6225 GA
NL
Wetenschappelijk
Geert Grooteplein Zuid 10
Nijmegen 6225 GA
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
leeftijd 40-70 jaar
verhoogd cardiovasculair risico, dwz een >7.5 risico op hart- en vaatziekten
volgens de risicocalculator van de American College of Cardiology
schriftelijk informed consent
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
doorgemaakte cardiovasculaire events
hartfalen
auto-immuunziekte
gebruik van medicijnen die het afweersysteem onderdrukken
ernstig nierfalen
maand voor deelname een vaccinatie
op het moment van deelname een infectie met koorts
zwanger of geeft borstvoeding
een ernstige psychiatrische ziekte
in het verleden een vorm van bloed of lymfeklierkanker gehad.
bloedingsneiging of een tekort aan bloedplaatjes (hierop zullen wij u testen).
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL84802.091.23 |