Een verkennend experimenteel onderzoek naar de toepasbaarheid, haalbaarheid en het effect van vroege interventie met licht, leefstijl en ImCT therapie bij individuen met een verhoogd risico op een ernstige psychiatrische aandoening

Ernstig psychiatrische aandoeningen (EPA) worden breed gedefinieerd als
psychiatrische stoornissen die de betrokkenheid van patiënten bij functionele
en beroepsactiviteiten aanzienlijk belemmeren en het sociale en
maatschappelijke functioneren ernstig beperken. SMI's hebben acute zorg nodig,
en hoewel de exacte definitie per land verschilt, worden schizofrenie,
psychotische stoornissen en bipolaire stoornissen meestal geassocieerd met de
term SMI (GGZ Standaarden, 2022; NIH, 2022; NIMH, 2018). Op basis van de
Nederlandse definitie van SMI (EPA) lijdt 1,7% van de landelijke bevolking aan
een SMI (GGZ Standaarden, 2022). Desondanks kan de tijd tussen de eerste
symptomen en de juiste SMI-diagnose oplopen tot meer dan 9,5 jaar. Dit roept de
vraag op of deze ontwikkeling eerder gesignaleerd of zelfs omgekeerd kan
worden. Aangezien een verstoring van het circadiane ritme, evenals
stemmingssymptomen en angst risico-indicatoren zijn voor SMI, is de huidige
studie een eerste pilot voor een programma voor vroegtijdige interventie voor
personen die risico lopen op het ontwikkelen van een SMI, waarbij de nadruk
ligt op de ontwikkeling van een bipolaire stoornis.

In de huidige studie evalueren we een aanvullend vroeg interventie
behandelprogramma dat bestaat uit lichttherapie in combinatie met psycho
educatie en imagery focused cognitive therapy (ImCT). De haalbaarheid,
aanvaardbaarheid en associaties met klinische verbetering van symptomen zullen
worden bestudeerd bij deelnemers met een risico op SMI, met speciale aandacht
voor bipolaire stoornissen. In de eerste plaats veronderstellen we een relatie
tussen de interventie en een significante afname van stemmingssymptomen en
angst. Ten tweede willen we de effecten van deze interventie beoordelen op het
niveau van circadiane ritmedisfunctie en slaapkwaliteit, evenals op
activiteitenniveau en levensstijl. Ten slotte willen we de werkingsmechanismen
van blootstelling aan lichttherapie en leefstijl interventie en
stemmingsklachten, angst, circadiane ritmestoornissen en leefstijllkenmerken
onderzoeken door deze symptomen driemaal per dag te meten gedurende een periode
van meerdere weken. We zijn ook geïnteresseerd in de vraag of deze
vroege-interventieprogramma's een haalbare en acceptabele interventie zijn voor
patiënten die risico lopen op het ontwikkelen van een SMI, met name een
bipolaire stoornis. Vroegtijdige interventie bij mensen die risico lopen op
SMI's is een stap in de richting van preventie van nadelige uitkomsten en
zorggerelateerde kosten.

Het huidige onderzoeksvoorstel betreft een experimenteel design met staggered
baseline en follow-up, om de haalbaarheid en aanvaardbaarheid te beoordelen en
de effecten te verkennen van een gepersonaliseerde interventie die licht- en
leefstijltherapie (BLT of blauw-licht blokkerende bril) combineert met PE en
ImCT-interventie bij personen die risico lopen op het ontwikkelen van een SMI,
met focus op bipolaire stoornis.

In dit onderzoek wordt een gepersonaliseerd vroeg interventie aanbod geëvalueerd: leefstijl-psycho-educatie en ImCT; leefstijl-psycho-educatie en ImCT + lichttherapie; leefstijl-psycho-educatie en ImCT + blauw-licht blokkerende bril. Gedurende het onderzoek blijven alle deelnemers regelmatig consulteren met hun zorgprofessional.

Risico's voor patiënten in dit onderzoek zijn minimaal, aangezien alle
interventie-elementen worden ondersteund door evidence-based richtlijnen en
care as usual (CAU) zijn binnen GGzE. Vergelijkbare interventies zijn met
succes getest en toegepast in haalbaarheidsstudies voor patiëntengroepen met
een diversiteit aan diagnoses. De resultaten van deze onderzoeken suggereren
dat deze interventies goed worden verdragen en ontvangen. Bovendien hebben
onderzoeken aangetoond dat regelmatige stemmingsmonitoring een factor kan zijn
die bijdraagt **aan de stabiliteit van de stemming (Miklowitz et al., 2012; van
der Watt et al., 2020). Alle patiënten die risico lopen op SMI, hebben
regelmatig afspraken met hun zorgverlener om medicatiegebruik, mentaal en
dagelijks functioneren te controleren. Ook zullen mensen met een risico op SMI
met suïcidale gedachten niet meer geneigd zijn om naar deze gedachten te
handelen terwijl ze aan dit onderzoek deelnemen, aangezien de drang om te
handelen naar suïcidale gedachten niet toeneemt nadat ze over deze gedachten
hebben gesproken. Aangezien mensen met een risico op SMI mogelijk nog geen
diagnose en behandelplan hebben, kan de aangeboden interventie hen belasten in
termen van inzet en reistijd. De verwachting is echter dat patiënten die risico
lopen op SMI al een behandeling volgen of op de wachtlijst komen te staan **
voor behandeling. De extra belasting voor patiënten met een risico op SMI is de
dagelijkse zelfcontrole (ESM), waarbij ze een vragenlijst moeten invullen (5-10
min.) op drie op equidistante tijdstippen, evenals het dragen van een
bewegingsmeter gedurende meerdere dagen en het invullen van vragenlijsten bij
aanvang, einde van de behandeling en follow-up (30 minuten). Ten slotte zullen
patiënten worden gevraagd om aan het einde van het behandelprogramma één extra
afspraak mee te maken voor een eenmalige kwalitatieve review over de
interventie.