Het doel van deze studie is vaststellen of het hebben van een PTSS hulphond samenvalt met klinisch significante veranderingen in welzijn, gedrag en functioneren bij militaire veteranen met PTSS en hun gezin, in vergelijking met veteranen met PTSS en…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Angststoornissen en -symptomen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
PTSS vragenlijst
Secundaire uitkomstmaten
Cortisol niveau in speeksel
Cortisol niveau in haar
Oxytocine niveau in speeksel
Kwaliteit van leven vragenlijst
Slaap kwaliteit vragenlijst
Gezinssysteem vragenlijst
Relatietevredenheid vragenlijst
Mens hond gehechtheid vragenlijst
Kind mentale gezondheid vragenlijst
Kind ouder interactie vragenlijst
Kind hond gehechtheid vragenlijst
Interviews over hulphond pensioen
Hartslag
Hartslagvariabiliteit
Activiteit
Telomeerlengte in wangslijmvlies van hulphonden en huishonden
Achtergrond van het onderzoek
Er is momenteel al geruime tijd bewijs beschikbaar welk een positieve invloed
van hulphonden voor militaire veteranen met PTSS op de beheersing en
vermindering van PTSS symptomen onderstreept. Dit bewijs was recentelijk nog
vooral samengesteld uit een combinatie van zelfreflectie door veteranen,
subjectief onderzoek naar de welzijnsbeleving van mensen, en rapportages
geschreven aan de hand van observaties. Hierdoor was dit bewijs echter enkel
gebaseerd op subjectieve observatie van de relatie tussen veteranen en PTSS
hulphonden. Om deze reden hebben van Houtert et al. (2022) bestaande meet
technieken geëvalueerd en gebruikt om de effecten van PTSS hulphonden op
militaire veteranen met PTSS te onderzoeken. In dit onderzoek werden de
resultaten van vragenlijsten vergeleken met objectieve parameters, waaronder
cortisol uit speeksel, hartslagmetingen en activiteitsniveaus. Vier groepen
proefpersonen werden onderzocht; veteranen met PTSS en een hulphond, veteranen
met PTSS en een huishond, veteranen met PTSS zonder hond en een controlegroep
zonder PTSS. De resultaten van dit onderzoek waren veelbelovend. Veteranen met
PTSS die een hulphond hadden, hadden minder PTSS symptomen, beter ervaren
welzijn en een betere slaap kwaliteit dan veteranen met PTSS die een huishond
hadden en veteranen met PTSS zonder hond. Er werden echter geen significante
resultaten gevonden voor de objectieve parameters, afgezien van het feit dat
veteranen met een hulphond meer liepen dan proefpersonen in de controlegroep.
Van Houtert et al. (2022) concludeerden dan ook dat het gebruik van objectieve
meetmethoden om hulphond effectiviteit te bepalen meer onderzoek behoeft.
Daarnaast kwamen er tijdens de uitvoering van dit onderzoek ook nieuwe vragen
aan het licht, welke we trachten te beantwoorden in dit vervolgonderzoek.
Als eerste is er voldoende bewijs dat PTSS niet alleen een zeer negatief effect
heeft op de veteraan, maar ook op de eventuele partner en kinderen van de
veteraan. Het zou dus voordelig zijn als eventuele therapieën voor de veteraan
ook bijdragen aan het welzijn van het gezin van de veteraan. Omdat bestaande
onderzoeken laten zien dat huishonden een positieve invloed hebben op de
samenhorigheid en het welzijn van gezinnen, wordt verwacht dat hulphonden een
soortgelijk effect kunnen hebben. Daarnaast zouden hulphonden indirect het
welzijn van gezinsleden vergroten, wanneer zij de PTSS symptomen van de
veteraan kunnen verminderen. Op dit moment is er een gebrek aan literatuur over
de rol van hulphonden in familiesystemen van veteranen met PTSS. Bovendien
maken bestaande onderzoeken vooral gebruik van subjectieve meetmethoden zoals
interviews en vragenlijsten. Het is belangrijk dat huidig onderzoek ook
objectief het welzijn van gezinsleden van veteranen meet, om empirisch bewijs
te kunnen leveren wat betreft het effect van hulphonden op gezinssystemen van
militaire veteranen met PTSS.
Dit onderzoek wil ook enkele nieuwe objectieve parameters onderzoeken,
waaronder oxytocine. Oxytocine is een hormoon dat verantwoordelijk is voor
belangrijke aspecten van de reproductieve systemen van mannen en vrouwen.
Daarnaast is oxytocine gerelateerd aan verschillende gezondheidsvoordelen,
waaronder vermindering van stress en een verbeterde cardiovasculaire functie.
Bestaande literatuur laat zien dat het hormoon een belangrijke rol speelt bij
positieve mens-hond interacties, en er wordt gesuggereerd dat hulphonden de
oxytocinespiegels bij veteranen met PTSS zouden kunnen verhogen. Daarom willen
we het effect onderzoeken van positieve interacties tussen veteranen met PTSS
en hun hulphond op de oxytocine niveaus van beiden, aangezien een verhoging van
oxytocine zowel de hechting tussen veteraan en hulphond als de algehele
gezondheid van de veteraan zou kunnen bevorderen.
Daarnaast zal dit onderzoek de invloed van hulphonden op de
hartslagvariabiliteit van de veteranen analyseren. Bestaand onderzoek toont aan
dat mensen met PTSS zowel in rust als gedurende verschillende omstandigheden
een lagere hartslagvariabiliteit hebben dan personen zonder PTSS. Daarom willen
wij onderzoeken of hulphonden wellicht de hartslagvariabiliteit van veteranen
kunnen verhogen.
Ten slotte heeft deze studie als doel om ook het effect van het pensioen van de
hulphond op de veteraan te onderzoeken, aangezien dit iets is waar alle
veteranen met een hulphond uiteindelijk mee te maken krijgen. Hoewel
pensionering van een hulphond onvermijdelijk is voor alle mensen met een
hulphond, is onderzoek naar dit specifieke onderwerp nog schaars. Daarom wil
dit onderzoek de emotionele en praktische gevolgen van het pensioen van de
hulphond op veteranen met PTSS analyseren.
Doel van het onderzoek
Het doel van deze studie is vaststellen of het hebben van een PTSS hulphond
samenvalt met klinisch significante veranderingen in welzijn, gedrag en
functioneren bij militaire veteranen met PTSS en hun gezin, in vergelijking met
veteranen met PTSS en hun gezin die op de wachtlijst staan voor een PTSS
hulphond.
Onderzoeksopzet
De belasting van dit onderzoek bestaat uit meerdere meetmomenten. Elk half jaar
vindt er een meetmoment plaats, gedurende 3 jaar. Een enkel meetmoment bestaat
uit zeven dagen. Op de 1e en 7e dag hebben deelnemers een gesprek met de
onderzoeker. Het eerste huisbezoek neemt voor de veteranen met een hulphond
ongeveer 76 minuten in beslag, het tweede bezoek 55 minuten. De totale tijds
belasting is geschat op 186 minuten per meetmoment. Voor veteranen in de
controle groep neemt de eerste dag ongeveer 66 minuten in beslag, de tweede dag
40 minuten. De totale tijds belasting is geschat op 141 minuten per meetmoment.
Voor de partners van de veteranen neemt de eerste dag ongeveer 56 minuten in
beslag, de tweede 40 minuten. De totale tijds belasting is geschat op 131
minuten per meetmoment. Voor de kinderen van de veteranen neemt de eerste dag
ongeveer 46 minuten in beslag, de tweede 25 minuten. De totale tijds belasting
is geschat op 91 minuten per meetmoment. Op de vijfde en zesde dag tussen de
gesprekken wordt deelnemers gevraagd verschillende monsters af te nemen en
gegevens bij te houden. Dit neemt per dag 20 minuten in beslag.
Per meetmoment zal deelnemers gevraagd worden deel te nemen aan meerdere
metingen: Allereerst zal veteranen met een hulphond worden gevraagd om per
meetmoment vijf (veteranen zonder partner en kinderen), zes (veteranen met
partner zonder kinderen) of zeven (veteranen met partner en kinderen)
vragenlijsten in te vullen. Veteranen op de wachtlijst voor een hulphond worden
gevraagd om per meetmoment drie (veteranen zonder partner en kinderen), vier
(veteranen met partner zonder kinderen) of vijf (veteranen met partner en
kinderen) vragenlijsten in te vullen. Aan de partner van elk proefpersoon wordt
gevraagd drie (partner zonder kinderen) of vier (partner met kind(eren))
vragenlijsten per meetmoment in te vullen. Aan de kinderen van de veteraan
wordt gevraagd drie vragenlijsten in te vullen. Alle vragenlijsten zullen
verspreid zijn over de twee huisbezoeken van de onderzoeker.
Deelnemers wordt gevraagd om per meetmoment bij zichzelf, en veteranen bij hun
hulphond, 5 speeksel monsters af te nemen verspreid over de dag op gezette
tijdstippen, 2 dagen lang. Dit geeft een totaal van 10 monsters voor de mens en
10 voor de hond. Monsters voor mensen worden genomen door in een buisje te
spugen. Monsters voor honden worden genomen met een swap welke 1 minuut in de
mond van de hond moet worden gehouden. In verband met contaminatie wordt
personen gevraagd vanaf 30 minuten voor en gedurende deze afnames niets anders
te eten of drinken dan plat water.
Enkele ex-militaire deelnemers zal worden gevraagd een fysiologisch
meetinstrument te dragen voor de periode van 48 uur. Deze heeft ongeveer de
grote van een horloge en registreert onder andere hartslag,
hartslagvariabiliteit, en activiteit tijdens het dragen.
Aan het einde van de studie wordt tot slot een (klein) haarmonster van elk
proefpersoon gevraagd voor cortisol analyse.
Naast de metingen in de meetrondes zullen ex-militaire deelnemers éénmalig
gevraagd worden naar een externe locatie te komen voor een "interactie dag".
Dit zal één dagdeel in beslag nemen. De externe locatie zal nog worden bepaald.
Tijdens deze interactie dag zullen proefpersonen gevraagd worden met hun
hulphond een opdracht uit te voeren. Voor en na deze opdracht zullen
speekselmonsters worden afgenomen van zowel de veteranen als van hun hulphond.
Deze speekselmonsters worden gebruikt om de hormonen cortisol en oxytocine te
meten.
Naast de metingen in de meetrondes zullen ex-militaire deelnemers waarvan de
hulphond met pensioen gaat gevraagd worden deel te nemen aan ten minste één
semigestructureerd interview. Dit interview zal ongeveer 30 minuten duren en
vragen bevatten over de emotionele en praktische gevolgen van het pensioen van
de hulphond. Afhankelijk van of hij/zij nog wil deelnemen aan de studie zal de
deelnemer gevraagd worden of zij na een aantal maanden nogmaals deel wil nemen
aan dit interview, om te onderzoeken wat het effect van het pensioen van de
hulphond is op de langere termijn.
Data zoals hierboven beschreven zal worden versleuteld door middel van
toewijzing van een deelnamecode aan iedere proefpersoon. De sleutel voor deze
code is enkel bij de onderzoekers bekend.
Inschatting van belasting en risico
Er zijn geen risico's van deelname aan deze studie bekend bij de onderzoekers.
Tijdsbelasting voor deelnemende veteranen met een hulphond is 186 minuten per
meetmoment. Tijdsbelasting voor deelnemende veteranen in de controlegroep is
141 minuten per meetmoment. Veteranen nemen deel aan maximaal 6 meetmomenten
verspreid over 3 jaar. Daarnaast zullen veteranen éénmalig gevraagd worden een
dagdeel naar een externe locatie te komen voor een interactie dag met hun
hulphond. Veteranen wiens hulphond met pensioen gaat zal worden gevraagd deel
te nemen aan minimaal 1 interview van 30 minuten. Afhankelijk van of hij/zij
nog wil deelnemen aan de studie zal de proefpersoon gevraagd worden of zij na
een aantal maanden nogmaals deel wil nemen aan dit interview.
Voor deelnemende partners van veteranen is de tijdsbelasting geschat op 131
minuten per meetmoment. voor deelnemende kinderen is de tijdsbelasting geschat
op 91 minuten per meetmoment. Ook de partners en kinderen nemen deel aan
maximaal 6 meetmomenten verspreid over 3 jaar.
Publiek
Yalelaan 2
Utrecht 3584CM
NL
Wetenschappelijk
Yalelaan 2
Utrecht 3584CM
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
De gedeelde deelname criteria van alle deelnemende veteranen zijn; alle
deelnemers moeten militair of ex-militair personeel zijn, tenminste 18 jaar
oud, zowel mannen als vrouwen, en mentaal in staat om schriftelijk toestemming
te geven voor deelname. Daarnaast moeten deelnemende veteranen in bezit zijn
van een PTSS-hulphond van Stichting Hulphond Nederland of het KNGF of op de
wachtlijst staan voor een PTSS hulphond van KNGF.
Voor partners van de veteranen zijn de inclusie criteria tenminste 18 jaar oud,
zowel mannen als vrouwen, op dit moment in een relatie met militair of
ex-militair personeel die in het bezit is van een PTSS-hulphond van Stichting
Hulphond Nederland of het KNGF of op de wachtlijst staan voor een PTSS hulphond
van het KNGF, en mentaal in staat om schriftelijk toestemming te geven voor
deelname.
Voor kinderen zijn de inclusie criteria ten minste 4 jaar oud, zowel jongens
als meisjes, met tenminste één ouder die militair of ex-militair personeel is
en die in het bezit is van een PTSS-hulphond van Stichting Hulphond Nederland
of KNGF of op de wachtlijst staat voor een PTSS-hulphond, en wonend bij deze
ouder voor tenminste één dag per week. Voor deelnemende kinderen moeten de
ouders mentaal in staat zijn om schriftelijk toestemming te geven voor deelname
van het kind.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Exclusie criteria voor alle volwassen deelnemers zijn, jonger dan 18, niet
mentaal in staat om schriftelijk toestemming te geven, en zwangerschap tijdens
het onderzoek.
Exclusie criteria voor kinderen zijn ouders niet mentaal in staat om
schriftelijk toestemming te geven voor deelname aan het onderzoek.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL84604.041.23 |