De kinetiek van extracellulaire vesikels tijdens hemodialyse

Hemodialyse (HD) is een levensreddende behandeling voor patiënten met een
terminale niervergiftiging. Echter, naast gunstige effecten heeft HD nadelige
gevolgen, welke voornamelijk het gevolg zijn van de bio-incompatibiliteit (BI)
van het extracorporele circuit (ECC) en van intradialytische hypotensie (IDH).
Terwijl BI ontstaat als gevolg van het contact tussen circulerende bloedcellen
en het lichaamsvreemde materiaal van het ECC, vindt IDH-geïnduceerde
weefselschade zijn oorsprong buiten het ECC. Geactiveerde cellen kunnen zowel
gedetecteerd worden door markers die op het celoppervlak tot expressie worden
gebracht als door de afgifte van afbraakproducten. Stoffen die kleiner zijn dan
de poriën van de kunstniermembraan kunnen deze barrière passeren waardoor zij
niet meer detecteerbaar zijn in het bloed.
Aangezien stoffen met een laag moleculair gewicht het kunstniermembraan kunnen
passeren en zo aan detectie kunnen ontsnappen, en cellulaire schade gemeten kan
worden middels het meten van extracellulaire vesikels (EV's), is het doel van
de studie om de kinetiek van EV's tijdens routine HD te onderzoeken. EV's
worden door verschillende celtypen uitgescheiden als gevolg van celactivatie
en/of schade. EV's bevatten verschillende eiwitten en zijn te groot om het
membraan van de kunstnier te passeren. Het meten van EV*s vereist strikte
pre-analytische voorzorgsmaatregelen. In eerder onderzoek naar EV*s bij
HD-patiënten dat elders werd verricht, varieerden zowel de pre-analytische
voorzorgsmaatregelen als de analytische methoden dermate, dat het in feite
onmogelijk is om deze onderzoeken te vergelijken en harde conclusies te
trekken.
Omdat zowel BI als recidiverende IDH predisponeren voor micro-inflammatie en
cel-activatie - die op hun beurt weer gerelateerd zijn aan morbiditeit en
mortaliteit - kan het adequaat analyseren van EV*s een waardevol hulpmiddel
zijn om HD-geïnduceerde nadelige effecten te onderzoeken. Met de opgedane
kennis zou het in theorie mogelijk moeten zijn om in de toekomst machines en
kunstnieren te ontwerpen die minder bijwerkingen vertonen en daardoor gepaard
gaan met een betere patiënten overleving.

Het onderzoeken van de EV-kinetiek tijdens hemodialyse, afkomstig uit zowel het
ECC (geïnduceerd door bio-incompatibiliteit) als buiten het ECC (geïnduceerd
door weefselschade)

Prospectieve observationele pilot studie

De extra metingen bij dit onderzoek zijn niet-invasief van karakter en hebben
geen aantoonbare risico's. De belasting die dit onderzoek met zich mee zou
kunnen brengen berust op extra bloeddrukmetingen (8x/4 uur) en niet-invasieve
bloedafnames, welke plaats vinden tijdens een *gewone* dialysebehandeling (geen
extra bezoek) uit het ECC (geen venapuncties). Naar verwachting veroorzaakt het
benodigde bloedvolume (81,3 ml) geen klinisch relevante daling van het
Hb-gehalte (geschatte daling: max. 0,2 mmol/L). Bovendien worden patie*nten met
een Hb < 6,2 gee*xcludeerd. Deze afkapwaarde is gebaseerd op de richtlijn
(streefwaarde bij HD-patie*nten: 6,2-7,4 mmol/l). Daarnaast wordt het
Hb-gehalte gecontroleerd en de EPO-dosering zo nodig aangepast.