Veiligheid en werkzaamheid van uit MCA verkregen mesenchymale stromale celtherapie in niertransplantatie ontvangers: de NEREID studie

Niertransplantatie heeft het overleven en de kwaliteit van leven van patiënten
met eindstadium nierfalen aanzienlijk verbeterd. Ondanks de verbetering van de
immunosuppressieve therapie is de overleving op lange termijn voor
niertransplantatiepatienten de afgelopen tien jaar echter niet verbeterd.
Er is duidelijk behoefte aan nieuwe therapeutische opties omdat 1) patiënten
mogelijk niet reageren op de huidige behandelingen 2) geen verbetering van de
fibrosevorming laten zien, 3) ze geen positief effect laten zien op de lange
termijn overleving 4) ze ernstige (soms fatale) bijwerkingen en toxiciteiten
laten zien.
Het LUMC heeft 3 studies uitgevoerd met beenmerg-afgeleide mesenchymale
stromale cellen (BM-MSC) die zowel de veiligheid als de werkzaamheid hebben
aangetoond in de behandeling van niertransplantatiepatienten.
MSC-isolatie en kweek uit zowel autologe als allogene bronnen wordt bemoeilijkt
door cellulaire heterogeniteit en replicatieve veroudering. Verkrijgen van MSC
uit geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPSC), de zogenaamde stamcel-MSC, kan
deze beperkingen omzeilen. Stamcel-MSC is onlangs getest in klinische
onderzoeken en is veilig en kosteneffectiever bevonden dan traditionele MSC.
Gezien de voordelen van stamcel-MSC stellen we voor om in een klinische studie
te testen of stamcel-MSC veilig is in de setting van niertransplantatie.
De TRITON-studie waarin werd aangetoond dat MSC-therapie het afbouwen van de
nefrotoxische calcineurineremmer (CNI) tacrolimus mogelijk maakt, zal de
ruggengraat vormen voor deze klinische studie waarin 16 patiënten stamcel-MSC
zullen krijgen in combinatie met tacrolimusverlaging om de veiligheid en
werkzaamheid van stamcel-MSC-therapie te bestuderen.

Het doel van het onderzoek is om te testen of de behandeling met stamcel-MSC's
veilig en effectief is om de tacrolimus dosering te verlagen na
niertranplantatie.

Het effect van stamcel-MSC-therapie en daarop volgende tacrolimus verlaging op
de nierfunctie, het voorkomen van opportunistische infecties en de ontwikkeling
van de novo donor-specifieke antistoffen te onderzoeken.

Open label, niet-gerandomiseerd, niet geblindeerd, prospectieve, single center,
fase I/IIb studie naar de veiligheid van stamcel-MSC's door beoordelen van de
incidentie van adverse events en biopsie-bewezen rejectie/transplantaat verlies
na stamcel-MSC-therapie.

Alle patienten worden behandeld volgens LUMC protocol en inductie therapie met basiliximab op dag 0 en dag 4 (20mg intraveneus). Patienten ontvangen 1 of 2 maal een dosis van 2x10^6 (+/- 10%) stamcel-MSC/kg, de eerste dosis 6 weken na niertransplantatie en de eventuele tweede na 7 weken na niertransplantatie.

Bezoeken aan het ziekenhuis: 14 bezoeken waarvan 4 extra naast de
standaardbezoeken (inclusief 1 of 2 MSC-infusies); tijdens 2 bezoeken wordt een
Iohexol-klaring gedaan, die bestaat uit 4 extra bloedmonsters, gedurende 2 uur,
wat zal worden gedaan met behulp van een perifere veneuze katheter. Alle andere
bloedmonsters worden gecombineerd met de routinebloedmonsters. In totaal wordt
er in de loop van 12 maanden 576 ml extra bloed afgenomen; risico's MSC-infusie
worden als laag beschouwd (mogelijk infecties en sensibilisatie).
In tegenstelling tot de eerdere MSC-onderzoeken, zullen we geen potentieel
schadelijke nierbiopten uitvoeren, aangezien onze eerdere onderzoeken geen
vermindering van de kwantitatieve fibrosescore tijdens de onderzoeksperiode
lieten zien (fibrose was over het algemeen laag op deze tijdstippen).