Versnelde vorm van intermitterende Theta Burst Stimulatie (aiTBS) in bipolaire stoornis en schizofrenie.

Repetitieve Transcraniële Magnetische Sitmulatie (rTMS) is een opkomende
non-invasieve vorm van neuromodulatie. rTMS is een goedgekeurde en
evidence-based veilige behandeling voor een depressie (major depressive
disorder (MDD)). Recentelijk gepubliceerde artikelen hebben nieuwe vormen van
TMS voorgesteld, zoals een versnelde of geaccelereerde vorm van
intermitterende theta burst stimulatie (aiTBS). Een case serie van 6 (4 met MDD
en 2 met BPD) toonde aan dat behandeling met een versnelde vorm van iTBS
volgens het zogenaamde Stanford Neuromodulation Therapy (SNT) protocol had
geleid tot zeer hoge response en remissie cijfers (83.3% en 66.7%). Daarnaast
was de behandeling veilig en verdraagzaam. Hierna volgde een proof-of-concept
studie in 2020 door dezelfde onderzoeksgroep waarin nogmaals zeer hoge response
en remissie cijfers werden geobserveerd nadat dat 21 patiënten (19 MDD, 2 BPD)
waren behandeld middels aiTBS; response en remissie cijfers waren 90.5% na 5
dagen behandeling. Daarnaast was de behandeling veilig en verdraagbaar. Na deze
pilot studie volgde een RCT in 2021, waarin 85.7% van de 14 patiënten in de
actieve groep voldeden aan response criteria en 78.6% voldeden aan de remissie
criteria. Deze cijfers zijn hoger dan huidige rTMS protocollen (response
cijfers variëren van 25-65%). Hierbij ontstond de vraag of aiTBS ook effectief
kan zijn in andere psychiatrische stoornissen zoals een depressie in het kader
van een bipolaire stoornis of negatieve symptomen van schizofrenie.

Het doel van het onderzoek is om de haalbaarheid, verdraagzaamheid en
effectiviteit van aiTBS in patiënten met een bipolaire depressie of negatieve
symptomen van schizofrenie te onderzoeken.

Proof-of-concept studie met een open-label design. 2 groepen worden
geïncludeerd, namelijk patiënten met bipolaire depressie en patiënten met
negatieve symptomen van schizofrenie. Beiden groepen worden behandeld middels
het aiTBS-5d-8s-50i protocol. Het protocol bestaat uit 5 achtereenvolgende
dagen van behandeling met elke dag 8 iTBS sessies met een 50 minuten rust
periode tussen 2 sessies. Vragenlijsten (HDRS, QIDS-SR, PANSS, SANS en CDSS)
worden dagelijks afgenomen en tijdens de follow-up periode (2 weken, 4 weken,
12 weken).

aiTBS volgens het aiTBS-5d-8s-50i protocol (5 achtereenvolgende dagen, 8 dagelijkse sessies, 10 minuten stimulatie met 50 minute interval tussen de sessies).

De inschatting van belasting en risico van deelname aan het onderzoek worden op
minimaal ingeschat. De eerdere studies die een vorm van aiTBS rapporteerde
hadden weinig bijwerkingen en waren daar ook weinig risico's aan verbonden. Het
bijwerkingsprofiel van aiTBS lijkt erg vergelijkbaar te zijn met rTMS, wat al
een veilige behandelvorm is. De bijwerkingen in de studies met aiTBS waren
voornamelijk vermoeidheid, pijnlijk stimulatie plek, nekpijn, hoofdpijn en
duizeligheid. Deze bijwerkingen kwamen vaak opzetten tijdens of snel na de
eerste behandelsessie, maar namen in ernst af na de eerste sessie. De ernstige
bijwerking die mogelijk zou kunnen optreden is het opwekken van een epileptisch
insult. De studies die een vorm van aiTBS rapporteerde, observeerde geen
epileptisch insult of andere ernstige bijwerkingen. In het geval van iTBS,
slechts 1 case report rapporteerde een epileptisch insult. De prevalentie op
een epileptisch insult wordt geschat op 1 op de 60,000 sessies en wordt bijna
nihil geschat als een patiënt geen medicatie gebruikt of als de patiënt geen
co morbide neurologische ziekte heeft. Om het risico te reduceren, worden
patiënten met een verhoogd risico (voorgeschiedenis van epilepsie of
eerstegraads familielid met epilepsie) geëxcludeerd. Omdat aiTBS erg lijkt op
rTMS en iTBS, worden dezelfde bijwerkingen verwachten en wordt het risico laag
geschat.
Een review van rTMS (Xia et al., 2008) rapporteerde een prevalentie van 0.84%
voor een affectieve switch naar een (hypo) manische toestand. In vergelijking,
een prevalentie van 0.73% werd gevonden bij de groepen die een sham behandeling
kreeg (verschil was niet significant). Een aantal case reports hebben wel een
affectieve switch beschreven in MDD na rTMS. Echter, huidige evidence-based
richtlijnen rapporteren dat er geen bewijs is dat rTMS een verhoogd risico
geeft voor een affectieve switch. Een meta-analyse in 2016 (Gold et al.)
suggereerde dat rTMS in BPD een zeer klein risico heeft voor het induceren van
een affectieve switch (1/106 actieve behandelgroep en 1/75 in de sham groep). 3
relevantie RCT's met iTBS in patiënten met negatieve symptomen bij schizofrenie
hebben daarnaast geen toename in positieve symptomen gevonden na toediening van
iTBS.