Het lokaliseren van hoog-risico coronaire plaques met behulp van Dotataat.

Hart- en vaatziekten (CVD) vormen een enorme last voor de gezondheid en zijn
verantwoordelijk voor 45% van alle sterfgevallen in Europa. Dit is een probleem
dat alleen maar groter zal worden, gezien de steeds toenemende pandemie van
diabetes en obesitas in de Westerse wereld. Een groot aantal studies heeft
aangetoond dat vasculaire ontsteking een belangrijke rol speelt bij het
ontstaan, de progressie en het scheuren van de atherosclerotische plaque, de
belangrijkste veroorzaker van CVD. Dit begrip heeft geleid tot een toenemende
belangstelling voor het identificeren van de beste surrogaatmarker van
vasculaire wandontsteking.

Een van de kandidaten is gallium-68-gelabeld
[1,4,7,10-tetraazacyclododecaan-N,N',N'''-tetraazijnzuur]-D-Phe1,Tyr3-octreotaat
(68Ga-Dotataat). 68Ga-Dotatate is een tracer die al meer dan 15 jaar wordt
gebruikt voor de identificatie van neuro-endocriene tumoren. Het is een zeer
specifiek ligand voor somatostatine receptor subtype 2 (SSTR2) die tot
expressie komt op geactiveerde macrofagen. Eerdere preklinische en
retrospectieve studies hebben gewezen op de superioriteit van 68Ga-Dotatate bij
de beoordeling van CVD in vergelijking met 18F-FDG. Dit werd bevestigd in de
VISION-studie (Vascular Inflammation imaging using Somatostatin receptor
positron emission tomography), waarin Tarkin et al. 18F-FDG en 68Ga-Dotatate
positron emissie tomografie/computed tomografie (PET/CT) vergeleken bij 42
stabiele en onstabiele CVD-patiënten. Zij leverden een robuuste histologische
en moleculaire validatie van 68Ga-Dotatate als een specifieke
atherosclerotische ontstekingsmarker. Op patiëntniveau detecteerde
68Ga-Dotatate nauwkeurig ontstoken coronaire laesies, correleerde met
CVD-risicofactoren en was, vergeleken met 18FDG-PET, superieur in het
onderscheiden van hoog versus laag risico coronaire laesies in een secundaire
preventiepopulatie.
Een tussentijdse analyse van onze nog niet gepubliceerde CARAMEL-studie toonde
zelfs aan dat 68Ga-Dotatate-opname te verlagen is bij patiënten met type 2
diabetes (T2D) doormiddel van statinetherapie.

Deze resultaten hebben onze belangstelling gewekt voor 68Ga-Dotatate als een
surrogaat marker van vaatwandontsteking. Vandaar dat wij in deze studie dit
verder zullen valideren, door te testen of 68Ga-Dotatate ook effectief
hoog-risico coronaire plaques kan identificeren en onderscheiden in een
primaire preventie setting, met coronaire computertomografie angiografie (CCTA)
als de klinische referentie.

Primair doel: Nagaan of patiënten met vergevorderde atherosclerose meer opname
van 68Ga-Dotatate hebben dan patiënten zonder atherosclerose.
Secundaire doelstelling(en): Het correleren van 68Ga-Dotatate opname met de fat
attenuation index (FAI) op CCTA, een nieuwe parameter voor vasculaire
inflammatie.

De studie is opgezet als een single center, cross-sectionele studie. De
proefpersonen zullen één screeningsbezoek brengen aan het deelnemende centrum
voor het tekenen van "informed consent", en indien zij in aanmerking komen,
bloedafname, een gezondheidsvragenlijst en 68Ga-Dotatate PET/CT.

Screening en beeldvormend bezoek (duur: 180 min)

- Geïnformeerde toestemming
- Screening op inclusie-/exclusiecriteria
- Bloedafname voor hematologie, chemie en lipidenparameters (zie paragraaf 6.2)
- Gezondheidsvragenlijst
- Lichamelijk onderzoek (polsslag en bloeddruk)
- Indien de proefpersoon vóór de PET/CT-scan een tachycardie heeft, zal een ECG
worden gemaakt. Dit wordt gedaan om geleidingsstoornissen uit te sluiten die
een contra-indicatie zouden zijn voor bètablokkers. Als op het ECG geen
contra-indicaties worden gezien, zal vóór de PET/CT een lage dosis bètablokker
worden voorgeschreven om de tachycardie te verminderen (wat een standaard
procedure is voor ECG gated PET/CTs).
- 68Ga-Dotatate PET/CT beeldvorming

Patiënten die zich voor deze studie aanmelden, hebben geen direct voordeel bij
deelname aan deze studie. De lasten en risico's van deelname aan deze studie
worden gering geacht. Er is slechts één bezoek voor nodig. De
beeldvormingsprocedure zal worden uitgevoerd met een gevestigd radiofarmacon
(68Ga-Dotatate), gevalideerd voor vasculaire beeldvorming, dat routinematig in
het AMC wordt gebruikt voor klinische doeleinden en geen bijwerkingen heeft
wanneer het in de voorgestelde dosering wordt gebruikt. De blootstelling aan
straling in verband met 68Ga-Dotatate is 2,1 mSv per 100mBq, waarbij de milt de
hoogste dosis ontvangt. Dit zou leiden tot een maximale dosis van 3,8 mSv in
deze studie. Dit komt overeen met een risico van categorie IIa volgens het
NCS-rapport "Radiation Dose and Risk Estimates". Om deze risico's te
rechtvaardigen is een gematigd voordeel vereist. Onze studie voldoet aan deze
eis, omdat deze primair bedoeld is voor de ontwikkeling van een nieuwe
beeldvormingsprocedure, met een gevestigd radiofarmacon (NCS-rapport 2016, p16:
"..en studies die primair bedoeld zijn voor de ontwikkeling van nieuwe
beeldvormingsprocedures...").