Overgewicht en obesitas ontrafeld: verder kijken dan het gemiddelde

Overgewicht is de grootste en meest voorkomende aanpasbare risicofactor voor
gezondheidsproblemen, en draagt aanzienlijk bij tot de kosten van de
gezondheidszorg. Onderzoekers zijn het er in het algemeen over eens dat
overgewicht door meerdere factoren wordt bepaald, waaronder biomedische,
gedrags-, milieu- en psychologische mechanismen. Er is empirische ondersteuning
voor elk van deze mechanismen, maar vaak is het bewijs niet consistent in de
verschillende studies, zijn de effecten op zijn best bescheiden en is de
variabiliteit van de uitkomstmaten tussen de deelnemers aan een studie vaak
groot. Dit suggereert dat de factoren die bijdragen tot overgewicht
waarschijnlijk verschillen tussen mensen. Evenzo zijn behandelingen voor
overgewicht gemiddeld slechts bescheiden effectief en is de individuele
variabiliteit in de respons op de behandeling voor gewichtsverlies groot.

Dit project kiest daarom voor een dringend noodzakelijke uitgebreide
geïndividualiseerde aanpak. Wij karakteriseren elke deelnemer in een grote
steekproef van individuen met een verschillend lichaamsgewicht aan de hand van
hun eigen uitgebreide basisprofiel, met inbegrip van persoonskenmerken,
biologische, psychologische, omgevings- en gedragsvariabelen. Vervolgens
onderzoeken we hoe uitgebreide individuele basislijnprofielen op een zinvolle
manier clusteren, en zich verhouden tot het lichaamsgewicht op de basislijn, na
de behandeling en bij de follow-up. We testen ook of de resultaten voor
gewichtsverandering worden gemodereerd door de behandelingsconditie: Intensieve
Leefstijl Interventie (ILI) versus leefstijl-informatie controlegroep.
Bovendien onderzoeken we hoe deze individuele profielen zich vertalen naar
gedrag in het dagelijks leven. We verzamelen tijdreeksgegevens over (on)gezond
eten en fysieke (in)activiteit, en voorspellers van deze gedragingen (bv.
emoties, stress) in het dagelijks leven gedurende drie weken op baseline en
drie weken na de behandeling. Op basis van deze tijdreeksgegevens schatten wij
dagelijkse leefstijlnetwerken per individu (baseline/post-behandeling), en
relateren deze aan de uitgebreide individuele profielen. Bovendien onderzoeken
wij hoe deze dagelijkse leefstijlnetwerken samenhangen met het lichaamsgewicht,
en in de tijd veranderen, afhankelijk van de behandelingsconditie. Wij
veronderstellen dat - na ILI en meestal met meer gewichtsverlies - gezond
gedrag toeneemt, en dat voorspellers vaker verband houden met gezond gedrag in
deze netwerken. Het voorgestelde onderzoek stelt het individu centraal en baant
de weg voor gepersonaliseerde interventies.

Voor deze studie zal een open studieopzet worden gebruikt met 3 parallelle
groepen.

De deelnemers met overgewicht en obesitas worden willekeurig toegewezen aan een intensieve leefstijlinterventie of een controlegroep met leefstijlvoorlichting.

Alle deelnemers moeten deelnemen aan een meetdag in ons centrum, waarbij een
BodPod-meting wordt uitgevoerd, drie bloedmonsters worden afgenomen en een
fysieke fitheidstest wordt uitgevoerd. Daarnaast vullen ze een aantal
gestandaardiseerde vragenlijsten in via Qualtrics en nemen ze deel aan twee
periodes van 3 weken van ecologische momentopnames (EMA) via een smartphone en
dragen ze een meegeleverde activity tracker. Het EMA-protocol vraagt de
deelnemers 8 keer per dag om vragen te beantwoorden op hun smartphone over
variabelen zoals hunkering naar voedsel, emoties en stress.