Het eerste doel van dit onderzoek is om te bepalen wat het effect van specifieke communicatieve vaardigheden (spraakverstaan in ruis, emotieproductie en emotieherkenning in spraak) in kinderen met gehoorverlies is op hun psychologische (emotie- en…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Gehoorstoornissen
- Communicatiestoornissen en -afwijkingen
- Leeftijdsgebonden factoren
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Hoofdonderzoeksparameter / eindpunt
Psychosociale problemen zoals geschat met de HEAR-QL en de CBCL, TRF en YSR.
Hoorstatus zoals geschat met pure toonaudiometrie, spraakperceptie in stilte
gemeten met de NVA voor zachte spraak, spraakverstaanbaarheid in ruis, gemeten
met de Digits in Noise test (DIN).
Vocale emotie score zoals geschat met de EmoHI emotieherkenningstest, en met de
vocale emotie expressie test.
Psychosociale problemen
HEAR-QL
De vragenlijst Hearing Environments and Reflection on Quality of Life is een
valide en betrouwbaar beoordelingsinstrument voor de kwaliteit van leven voor
kinderen met gehoorverlies (35). Het is verkrijgbaar in twee versies, een voor
kinderen (7-12 jaar) en een voor adolescenten (12-18 jaar). De kinderversie
bestaat uit 34 vragen verdeeld over de vier subschalen: gehoorverlies,
omgeving, activiteiten, emoties. De totale scores kunnen variëren van 26 tot
130, waarbij 26 aangeeft dat er op geen enkele schaal moeilijkheden zijn en 130
de meeste moeilijkheden op alle schalen. De adolescentieversie bevat 36 vragen,
onderverdeeld in de vier subschalen: luisteren, sociaal, school, emoties. De
totale scores kunnen variëren van 29 tot 145, waarbij 29 aangeeft dat er op
geen enkele schaal moeilijkheden zijn en 145 de meeste moeilijkheden op alle
schalen. De kinder- en jongerenversie is te vinden in respectievelijk bijlage
2a en 2b.
De HEAR-QL maakt deel uit van de klinische routine, het kan zijn dat kinderen
de vragenlijst al hebben ingevuld. Kinderen die de vragenlijst niet hebben
ingevuld, of die meer dan zes maanden geleden zijn ingezonden, moeten deze
invullen als onderdeel van dit onderzoek. De toedieningsduur is 10 minuten.
De HEAR-QL wordt ingevuld door de deelnemers. Dit gebeurt online, thuis.
De HEAR-QL zal dienen als uitkomstmaat voor de gehoorgerelateerde kwaliteit van
leven van de deelnemers en het omgaan met sociale situaties.
Child Behavior Checklist (CBCL), Teacher Report Form (TRF), Youth Self Report
(YSR)
De CBCL (36) is een vragenlijst voor ouders om te screenen op emotionele,
gedrags- en sociale problemen bij kinderen tussen 6 en 18 jaar. Het zal dienen
als de beoordeling van de psychosociale problemen van de deelnemers. De CBCL
bevat in totaal 113 vragen in acht verschillende categorieën: angstig /
depressief, teruggetrokken / depressief, somatische klachten, sociale
problemen, denkproblemen, aandachtsproblemen, regeloverschrijdend gedrag en
agressief gedrag. De CBCL heeft ook een schaalset om scores weer te geven die
verband houden met stoornissen uit de Diagnostic and Statistical Manual of
Mental Disorders (DSM) (37): angst, oppositioneel opstandige stoornis,
gedragsproblemen, somatische problemen, affectieve problemen en
aandachtstekortstoornis. Veel onderzoeken hebben een hoge mate van
betrouwbaarheid aangetoond tussen de schalen van de CBCL en psychologische
diagnoses (38). Leraar- en kindversies van de CBCL zijn ook beschikbaar. Dat
zijn de Teacher Report Form (TRF) en de Youth Self Report (YSR). De Nederlandse
CBCL, YSR en TRF zijn te vinden in respectievelijk bijlage 3a, 3b, 3c.
De probleemitems kunnen door de meeste ouders en leerkrachten in ongeveer 10
minuten worden voltooid en de competentie-items in nog eens 5 tot 10 minuten.
Dit gebeurt online, thuis.
De CBCL, YSR en TRF zullen dienen als uitkomstmaten voor de psychosociale
problemen van de deelnemers. Daarnaast zal het onderdeel schoolprestaties in de
CBCL en TRF dienen als een indicator voor intelligentie.
Audiometrie: zuivere toon / spraak / DIN
Audiometrie met zuivere tonen
Het gehoorniveau wordt bereikt in een geluiddichte cabine. Het gehoor wordt
gemeten met een klinische audiometer. Luchtgeleidingsdrempels met zuivere tonen
worden verkregen bij frequenties van 0,5, 1, 2, 3, 4, 6 en 8 kHz door een
ervaren audiometrist. Drempels worden bepaald door het intensiteitsniveau
waarop de toon te horen was, wat resulteert in een klinisch audiogram.
Botgeleidingstests worden gedaan door een oscillator op het mastoïd te plaatsen
en de drempel op dezelfde frequenties te meten.
Deze test is toepasbaar vanaf zes jaar. De duur is 15 minuten.
De test maakt deel uit van de klinische routine, het kan zijn dat kinderen al
zijn getest. Voor dit onderzoek moeten kinderen die in de afgelopen zes maanden
niet zijn getest als onderdeel van de klinische routine, pure toonaudiometrie
ondergaan.
Deze test zal dienen als een van de maatregelen voor het auditief functioneren
van de deelnemers.
Spraakaudiometrie in stilte
Om spraakperceptie in stilte te testen, wordt de klinisch gebruikte Nederlandse
spraaktest van de Nederlandse Vereniging voor Audiologie (39) gebruikt, die
bestaat uit fonetisch gebalanceerde monosyllabische tekens
(medeklinker-klinker-medeklinker). Stimuli worden gepresenteerd op een
comfortabel geluidsniveau, dat overeenkomt met het bereik van spraakniveaus dat
deelnemers in het dagelijks leven waarnemen. Spraakperceptie wordt gemeten in
de best ondersteunde toestand, daarom dragen kinderen de hoortoestellen
(cochleair implantaten of hoorapparaten) zoals ze dat in het dagelijks leven
zouden doen.
Deze test is van toepassing vanaf de leeftijd van vier jaar. De duur is 15
minuten.
De test kan deel uitmaken van de klinische routine, maar dit moet binnen 6
maanden na het beantwoorden van de vragenlijst zijn. Zo niet, dan worden de
test of de vragenlijsten binnen die tijdslimiet afgenomen.
Deze test zal dienen als een van de maatregelen voor het auditief functioneren
van de deelnemers.
Emotie-expressie en herkenning in spraak
Emotieherkenning in spraak toegepast met de EmoHI-test
De EmoHI-test is een recent ontwikkeld hulpmiddel om de herkenning van emotie
in spraak door slechthorende kinderen te schatten (32). Tijdens de test wordt
de deelnemer gevraagd afbeeldingen van een afgebeelde emotie te koppelen aan
audiofragmenten met niet-bestaande woorden of zinnen die met een bepaalde
emotie worden uitgedrukt. De test wordt afgenomen bij de kinderen op de
afdeling KNO. Op een computerscherm zijn drie clowns afgebeeld, die elk een van
de drie emoties uitdrukken: boosheid, verdriet, blijdschap. Audiofragmenten met
de vocale signalen gaan vergezeld van een visuele prikkel van een papegaai die
zijn snavel beweegt, om aan te geven dat er een signaal is gegeven. Deelnemers
wordt gevraagd om de clown naar keuze aan te raken of te klikken, waarna ofwel
een video van vallende confetti of de papegaai die zijn hoofd schudt wordt
getoond om een **goed of fout antwoord aan te geven. De test is gevalideerd en
normgegevens zijn beschikbaar (32).
De EmoHI-test is van toepassing vanaf de leeftijd van vier jaar.
De gemiddelde duur van de test is 7 minuten.
De score op de test zal dienen als een voor leeftijd gecorrigeerde indicator
van het vermogen van het kind om emotie in spraak te herkennen.
Emotie-expressie in spraak
Om het vermogen van de deelnemers om emoties te uiten in spraak te schatten,
wordt de deelnemers gevraagd zes zinnen te herhalen en tegelijkertijd een
gevraagde emotie te uiten. De test wordt afgenomen in de KNO-afdeling van het
ziekenhuis. Er wordt een set standaardzinnen gebruikt. Het kind wordt verzocht
de zin te herhalen terwijl het blijdschap, verdriet of boosheid uitdrukt. De
uitgesproken zin wordt opgenomen met een microfoon. De opnames worden
geanalyseerd en gescoord op de mate van adequaat uitgedrukte emotie.
De test is van toepassing vanaf de leeftijd van vier jaar.
De gemiddelde duur van de test is 5 minuten.
De score op deze test zal dienen als een indicator van het vermogen van het
kind om emoties uit te drukken in spraak.
Spraak- / taalvaardigheid
Checklist voor communicatie met kinderen
De Nederlandse versie van de Children*s Communication Checklist (CCC) zal
worden gebruikt om de sociale en pragmatische taalvaardigheden te identificeren
die worden aangegeven door ouders of verzorgers (33). Deze vragenlijst (met 70
items verdeeld over acht schalen) is gevalideerd met kinderen van 4 tot 16
jaar. Een algemene samenstelling van communicatie wordt conventioneel verkregen
door gebruik te maken van de schalen Spraakproductie, Syntaxis, Semantiek,
Samenhang, Ongepaste initiatie, Stereotiepe conversatie, Gebruik van context en
non-verbale communicatie. Een kopie van de tweede versie van de Nederlandse CCC
is te vinden in bijlage 4.
Gemiddeld duurt het 15 minuten om de vragenlijst in te vullen.
De score op deze vragenlijst zal dienen als een indicator voor de
taalvaardigheid van het kind.
Secundaire uitkomstmaten
Secundaire onderzoeksparameters / eindpunten
Geslacht; leeftijd; comorbiditeit; sociaaleconomische status; mate van
gehoorverlies; leeftijd van diagnose; ervaring met een hoorprothese; type
hoorprothese; zijde van prothetisering; communicatiemodus (gebarentaal /
gesproken / combinatie); soort scholing.
Intelligentie-inschatting op basis van bestaande testresultaten uit
patiëntendossiers en schoolfunctioneren. Spraak- / taalscore zoals geschat met
de CCC-2.
Achtergrond van het onderzoek
Psychosociale problemen (zoals problemen met leeftijdsgenoten, depressie,
angst, agressie, hyperactiviteit) komen meer voor bij kinderen met
gehoorverlies dan in de algemenepopulatie. Deze problemen kunnen weer leiden
tot toekomstige gedragsproblemen, verminderde acceptatie door leeftijdsgenoten,
lagere schoolprestaties. Resultaten door andere onderzoeken doen vermoeden dat
psychosociale problemen gerelateerd kunnen zijn aan communicatieve
vaardigheden. Vergeleken met normaal horende leeftijdsgenoten, kinderen met
gehoorverlies maken minder gebruik van adequate communicatieve vaardigheden,
zowel gehoorgerelateerd (spraakverstaan, met name in rumoerige omstandigheden)
en taalgerelateerd (zoals articulatie, vocabulair en zinsbouw). Er wordt tevens
gesuggereerd dat kinderen met gehoorverlies (zowel met als zonder cochleair
implantaten en/of hoortoestellen) minder vaak gebruik maken van
psycho-emotionele elementen in communicatie, zoals het interpreteren van
intonatie. Kinderen met gehoorverlies hebben daarmee een grotere kans om
geisoleerd te raken van hun sociale omgeving, wat ondersteund wordt door
studies die zien dat kinderen zich minder hechten aan hun omgeving. Een aantal
communicatieve domeinen zijn nog niet eerder onderzocht. Daarom is onze
intentie om te onderzoeken welke specifieke communicatieve domeinen gerelateerd
zijn aan psychosociale problemen en hoe deze domeinen zich verhouden tot
elkaar. We zijn van plan om een multivariaat model op te stellen om daarmee te
bepalen wat het individuele effect van communicatieve factoren (zoals
gehoorstatus, spraakverstaan, emotie herkenning en productie in spraak) is op
psychosociale problemen, terwijl er rekening wordt gehouden met confounders.
Doel van het onderzoek
Het eerste doel van dit onderzoek is om te bepalen wat het effect van
specifieke communicatieve vaardigheden (spraakverstaan in ruis, emotieproductie
en emotieherkenning in spraak) in kinderen met gehoorverlies is op hun
psychologische (emotie- en gedragsproblemen, kwaliteit van leven) en hun
sociale (relaties, sociaal gedrag) uitkomsten.
Het tweede doel is om te bepalen wat de relatie is tussen psychologische en
sociale uitkomsten en geslacht, leeftijd, intelligentie, comorbiditeit,
socio-economische status, ernst van gehoorverlies, spraak-taal vaardigheden,
leeftijd van diagnose, ervaring met een hoorprothese, type hoorprothese, zijde
van geprothetiseerd horen, communicatiemodus (gebaren- of gesproken taal) en
onderwijsvorm.
Hypothese: psychosociale problemen die voorkomen in kinderen met gehoorverlies
zijn gerelateerd aan de volgende aspecten van communicatie: spraakverstaan in
complexe luistersituaties, emotieherkenning en emotieproductie in spraak.
Tevens willen wij normaal horende leeftijdsgenoten includeren voor
referentiewaarden van de twee emotietesten.
Onderzoeksopzet
Over de periode van maart tot september 2021 zijn we van plan om ten minste 113
deelnemers te includeren voor deze studie. Tijdens deze periode zullen er in
total tien meetinstumenten worden toegepast. Sommige van deze meetinstrumenten
worden ook al gebruikt in de standaard klinische zorg, daarom zullen sommige
onderzoeken niet nogmaals plaatsvinden bij een deel van de deelnemers.
De volgende vragenlijsten zullen worden afgenomen:
HEAR-QL (10 minuten), ingevuld thuis door de deelnemende kinderen
CBCL (20 minuten), ingevuld thuis door de deelnemende kinderen, hun ouders en
leraar
CCC-2 (15 minuten), ingevuld thuis door de ouders
De volgende tests worden afgenomen:
pure toonaudiometrie (15 minuten), afgenomen in het ziekenhuis bij het kind
spraakaudiometrie (15 minuten), afgenomen in het ziekenhuis bij het kind
Digits in Noise test (6 minuten), afgenomen in het ziekenhuis bij het kind
EmoHI test ( 6 minuten), afgenomen in het ziekenhuis bij het kind
Emotieproductie in spraak test (5 minuten), afgenomen in het ziekenhuis bij
het kind
De totale tijd die kinderen hier aan kwijt zullen zijn bedraagt 1 uur en 18
minuten, voor de ouders is dit 35 minuten en voor de leraren 20 minuten
Studie locaties:
- Erasmus Medisch Centrum Rotterdam, afdeling KNO-heelkunde en hoofd-hals
chirurgie
- Universitair Medisch Centrum Groningen, afdeling KNO-heelkunde en hoofd-hals
chirurgie
Psychosociale problemen
Deze problemen zullen worden gemeten met de Child Behavior Checklist (CBCL) en
de Hearing Environments and Reflections on Quality of Life questionnaire
(HEAR-QL). De ouders van deelnemers zullen worden gevraagd om de CBCL in te
vullen. Daarnaast worden de leraar- en kindversie gebruikt. Dit zijn
respectievelijk de Teacher Report Form (TRF) en de Youth Self Report (YSR). De
YSR is toepasbaar bij kinderen vanaf 11 jaar. De HEAR-QL zal worden ingevuld
door deelnemers vanaf 7 jaar. Alle vragenlijsten zullen ingevuld worden via
Zorgmonitor in het Erasmus MC en LimeSurvey in het UMC Groningen. Zorgmonitor
is een online platform dat gebruikt wordt om klinische vragenlijsten af te
nemen. Het wordt dagelijks gebruikt door zorgprofessionals in het Erasmus MC.
LimeSurvey is een toepassing voor het invoeren van klinische onderzoeksdata.
Deze software voorziet een platform waarin vragenlijsten kunnen worden geupload
en afgenomen.
Gehoorstatus, communicatieve vaardigheden en intelligentie
Gehoorstatus zal worden beoordeeld met pure toonaudiometrie (bij kinderen met
hoorapparaten), spraakverstaan in stilte in best ondersteunde
(geprothetiseerde) situatie, en de Digits in Noise test. Emotieperceptie zal
beoordeeld worden met de EmoHI test, waar kinderen gevraagd wordt om een emotie
te selecteren die zij herkennen in de standaard geluidsfragmenten die een
emotie uitdrukken.
Emotieproductie zal worden beoordeld met een emotieproductie test, waarin
kinderen worden gevraagd om zinnen voor te lezen terwijl zij met hun stem de
opgegeven emotie uitdrukken.
Taalvaardigheid zal worden beoordeeld met de Children's Communication Checklist
door ouders of verzorgers.
Intelligentie wordt bepaald met de onderdelen 'functioneren op school' van de
CBCL en de TRF. Daarnaast zullen bestaande resultaten van intelligentietesten
gebruikt worden uit de patientdossiers van de deelnemers.
Enkele meetinstrumenten worden al gebruikt tijdens de standaard zorg voor de
patient, in het geval dat de deelnemers hierdoor een test deden of vragenlijst
al hebben ingevuld in het afgelopen halfjaar, dan hoeft dit niet nogmaals te
gebeuren.
Meetinstrumenten waarbij dit van toepassing is zijn de: HEAR-QL, pure
toonaudiometrie, spraakaudiometrie en de Digits in Noise test.
Normaalhorende leeftijdsgenoten zullen de emotieperceptie en
emotieherkenningstest doen. Dit duurt ca. 12 minuten.
Inschatting van belasting en risico
Voordelen
Het onderzoeken van de psychosociale moeilijkheden kan kinderen en ouders
helpen bij het vormen van realistische verwachtingen van de ontwikkeling en het
zal hen helpen het gedrag van het kind te begrijpen. Bovendien stellen
relevante ontdekkingen de ouders in staat om eerder te beslissen over
interventie.
Deelnemers die in aanmerking komen zijn alle kinderen met gehoorverlies die al
minstens een jaar een gehoorapparaat of cochleair implantaat hebben gebruikt.
Omdat het project tot doel heeft de psychosociale problemen van kinderen met
gehoorverlies te onderzoeken, is er geen andere populatie die in aanmerking zou
kunnen komen voor opname. Het onderzoek kan daarom als groepsgebonden worden
beschouwd.
Risico's
Het recht om niet te weten is een medisch-ethisch recht waarmee bij het
toepassen van nieuwe onderzoeksmaatregelen rekening moet worden gehouden.
Kinderen kunnen worden aangemerkt als psychosociaal afwijkend. Dit kan leiden
tot stigmatisering, psychiatrische diagnoses en de daaruit voortvloeiende
belasting van therapie, die anders misschien nooit had plaatsgevonden. Daarom
bieden we de mogelijkheid om de testresultaten niet aan de deelnemers en / of
hun ouders te onthullen.
Er zijn geen risico's verbonden aan deelname aan het onderzoek.
Publiek
Dr.Molewaterplein 40
ROTTERDAM 3015GD
NL
Wetenschappelijk
Dr.Molewaterplein 40
ROTTERDAM 3015GD
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
1. Kinderen tussen de 6 en 18 jaar met gehoorverlies.
2. Kinderen die een hoorapparaat of cochleair implantaat voor tenminste een
jaar gebruiken.
1A. Kinderen met normaal gehoor tussen de 13 en 18 jaar.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
1. Weigeren om deel te nemen.
2. Ernstige cognitieve of fysieke problemen van de kinderen, welke het
onmogelijk maken om deel te nemen aan de testen of het invullen van de
vragenlijsten.
3. Slecht beheersen van de Nederlandse taal, waardoor testen en vragenlijsten
niet kunnen worden ingevuld.
4. Analfabetisme van de ouders, wat leidt tot het niet kunnen invullen van de
vragenlijsten.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL76699.078.21 |