Landelijke studie naar de aanwezigheid van en het risico op medische en psychosociale gevolgen van kanker bij adolescenten en jongvolwassenen: De COMPRAYA studie

De afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan bij overlevers van kinderkanker
naar factoren die de kwaliteit van leven negatief beïnvloeden. Van jonge
mensen die tussen de 18 en 39 jaar kanker krijgen, ook wel AYA*s genoemd
(Adolescents and Young Adults), weten we daarentegen nog erg weinig, terwijl
veel van hen, met een 5-jaarsoverleving van 80%, nog een lang leven voor zich
hebben. AYA kankerpatiënten krijgen -veel vaker dan kinderen- te maken met een
vertraagde diagnose, gebrek aan centralisatie van zorg, leeftijdsspecifieke
expertise (*Ik word behandeld als mijn 74-jarige oma*) en nazorg. AYA*s
presenteren zich vaak met een zeldzame tumor: een pediatrische maligniteit
(acute leukemie, hersentumor), AYA maligniteit (ziekte van Hodgkin,
kiemceltumor, melanoom, schildklierkanker), of, onverwacht, met een tumor die
vooral bekend is bij volwassenen (dikkedarmkanker, borstkanker). Naast deze
verschillen in epidemiologie, zijn er ook belangrijke verschillen in
tumorbiologie, ontwikkelingsmijlpalen op moment van diagnose (aangaan relaties,
financieel onafhankelijk worden, krijgen van kinderen) en toegepaste
behandelingen tussen AYA en kinderkankerpatiënten. Daarom kunnen
onderzoekresultaten van kinderkankerpatiënten niet geëxtrapoleerd worden naar
AYA*s. Nieuwe behandelingen zoals doelgerichte therapie of immuuntherapie
worden vaker toegepast bij AYA*s dan bij kinderkankerpatiënten. Tot slot is er
ook nog een zeldzame groep ongeneeslijk zieke AYA kankerpatiënten die soms nog
jaren kunnen leven, maar waarvan informatie over hun gezondheidsuitkomsten en
ondersteunende zorginterventies ontbreken.

Er bestaan (inter)nationaal een aantal cohortstudies die naar relevante issues
kijken vanuit het perspectief van tumorhistologie, maar niet vanuit een
AYA-leeftijdsspecifiek perspectief. Deze tumorspecifieke cohorten kijken niet
naar unieke issues zoals:

(1) Leeftijdsspecifieke gezondheidsuitkomsten zoals vruchtbaarheid,
gezinsfunctioneren, arbeidsparticipatie;
(2) Genetische risicofactoren en AYA tumor genetica;
(3) Tumoren of tumorstadia die uiteindelijk het leven gaan verkorten;
(4) Vroege leeftijdsspecifieke interventies

Tot nu toe is er geen systematisch onderzoek uitgevoerd om AYA
kankerpatiëntsubgroepen te identificeren die vatbaar zijn voor slechte
gezondheidsuitkomsten. De rol van sociodemografische- en behandel-gerelateerde
risicofactoren, externe blootstelling (leefstijl) en interne factoren
(genetica, biologie, fysiologie), of combinaties hiervan bij verminderde
(leeftijdsspecifieke) gezondheidsuitkomsten, blijft grotendeels onbekend.
Inzicht in welke AYA*s risico lopen op slechte gezondheidsuitkomsten en waarom,
helpt om evidence-based leeftijdsspecifieke programma*s en richtlijnen te
ontwikkelen gericht op preventie, optimale behandeling en ondersteunende zorg.

Het doel van deze studie is inzicht krijgen in de prevalentie, risicofactoren
en mechanismen van verminderde gezondheidsuitkomsten (medische en
pyschosociale, korte en lange termijn effecten, als ook de late effecten) over
tijd bij AYA-kankerpatiënten. Dit inzicht helpt om evidence-based
leeftijdsspecifieke programma*s en richtlijnen te ontwikkelen gericht op
preventie, optimale behandeling en ondersteunende zorg.

(1) Wat is de prevalentie van verminderde (leeftijdsspecifieke) medische (bijv.
tweede tumoren) en psychosociale (bijv. sociale isolatie) gezondheidsuitkomsten
bij patiënten op AYA-leeftijd?

(2) Wie lopen risico op verminderde gezondheidsuitkomsten? Wat is de rol van
kenmerken van het individu (bijv. leeftijd, geslacht, culturele achtergrond,
partnerstatus, opleidingsniveau, tumorsoort, stadium van de ziekte,
comorbiditeiten), kenmerken van de omgeving (bijv. behandeling of leefstijl) en
genetische en biologische factoren (bijv. familiegeschiedenis) op
(leeftijdsspecifieke) medische- en psychosociale gezondheidsuitkomsten?

(3) Waarom loopt een patiënt risico op ongunstige gezondheidsuitkomsten? Wat
zijn de (onderliggende) mechanismen van ongunstige gezondheidsuitkomsten (bijv.
copingstijl, genetica , cortisol spiegels, inflammatie)?

Het betreft hier een dynamisch prospectief cohortonderzoek bestaande uit twee
studie armen namelijk; COMPRAYA 1.0 en COMPRAYA 2.0.

Deelnemende AYA*s worden over meerdere jaren gevolgd om hun
gezondheidsuitkomsten in kaart te brengen. Dit doen we door deze patiënten op
individueel niveau jaarlijks te vragen een vragenlijst in te vullen. Daarnaast
worden in COMPRAYA 1.0 ook haar, bloed en ontlasting worden afgenomen en vitale
parameters van patiënt gemeten worden op drie tijdstippen, te weten in de
eerste 6 maanden na diagnose, 2 en 5 jaar na diagnose. De deelnemers aan
COMPRAYA 2.0 zullen slechts eenmalig gevraagd worden bloed af te geven en tot
maximaal 10 jaar na diagnose vervolgd worden met vragenlijsten.
Ook worden, indien de patiënt toestemming geeft, voor beide studiearmen
medische gegevens uit het elektronisch patiëntendossier, de Nederlandse
kankerregistratie (NKR) en andere gezondheids-gerelateerde registraties
verzameld.
Ook zal gebruik worden gemaakt van het bij PALGA bekende tumorweefsel en

In de deelnemende ziekenhuizen worden AYA's uitgenodigd om mee te doen met
COMPRAYA.

COMPRAYA 1.0:
Bij aanvang van de studie tekent de AYA een toestemmingsformulier voor:
(1) Verzameling van medische gegevens uit het elektronisch patiëntendossier, de
Nederlandse kankerregistratie en andere gezondheids-gerelateerde registraties
(toestemming koppeling);
(2) Invullen van gevalideerde vragenlijsten over (leeftijdsspecifieke)
gezondheidsuitkomsten;
(3) Gebruik van tumorweefsel, bekend bij PALGA;
(4) Bloedafname, opslag en latere centrale analyse;
(5) Afname haar, ontlasting, opslag en latere analyse
(6) Ziekenhuisbezoek om vitale parameters te meten (lichaamssamenstelling,
kracht);

COMPRAYA 2.0
Op basis van de selectie uit de NKR zullen de geschikte deelnemers een
uitnodiging ontvangen. Zij kunnen zowel digitaal als op papier toestemming
geven voor deelname. Na deze toestemming zal er contact met de deelnemer
opgenomen worden voor een afspraak om bloed te prikken. De vragenlijst kan
online of op papier ingevuld worden.

afname van de lichaamsmaterialen vormen een verwaarloosbaar risico.

- Mogelijke ongemakken van de metingen in het onderzoek.
- Deelname kost tijd
- U wordt gevraagd na te denken over zaken die verband houden met uw
kanker en behandeling, en hoe deze uw leven hebben beïnvloed. Sommige
mensen vinden dit mogelijk verontrustend of ervaren negatieve emoties.