Verzameling van extra materiaal in het geval van zeldzame virus en Rickettsialinfecties voor de ontwikkeling van nieuwe testen.

Besmettelijke ziekten vormen een van de belangrijkste uitdagingen op het gebied
van gezondheid en veiligheid voor de wereldwijde gemeenschap. Door toegenomen
mobiliteit, klimaatverandering en geavanceerde technologie zien en detecteren
we een toenemend aantal zeldzame / (her) opkomende en exotische
infectieziekten. Alle belangrijke vragen die zich voordoen bij een opkomende
infectie (zoals bron en route van overdracht, besmettelijkheid van patiënten,
aanbeveling van veiligheidsmaatregelen voor persoonlijke beschermingsmiddelen
en verspreiding in het dierenreservoir of vectoren) vereisen hoogwaardige en
gevalideerde diagnostische laboratorium testen. Om pathogenen te kunnen
detecteren en onderscheiden is kennis nodig van hun RNA- of DNA-sequentie,
genetische diversiteit en kinetiek van antistoffen, evenals geschikte en goed
geverifieerde en gevalideerde diagnostische testen. Voor implementatie in
dagelijkse diagnostiek moet een test worden geverifieerd en gevalideerd op een
representatieve selectie van monsters en met geverifieerde positieve controles.
Deze monsters zijn echter schaars en er bestaat zelden internationaal
standaardmateriaal dat de normalisatie en harmonisatie van de resultaten zou
kunnen helpen [1].
Om de infectie van de patiënt te onderzoeken wordt gewoonlijk een bloedmonster
genomen voor detectie van pathogenen. De gebruikte test kan een PCR zijn of
voor een test die de aanwezigheid van specifieke antilichamen / antigenen
aantoont. Het gebruik van speeksel en urine voor de diagnose van veel virale
infecties is gemeld, maar wordt vaak niet uitgevoerd in de brede
routinediagnostiek. Bloedmonsterafname vereist medisch opgeleid personeel en
kan de patiënt ongemak bezorgen. Daarom kan het nemen van monsters via
niet-invasieve methoden (bijv. speeksel, urine, feces, wattenstaafje) een zeer
waardevol alternatief zijn voor het onderzoeken van een zieke patiënt. Dit
wordt ondersteund door het rapport over aanhoudende viremie in urine of sperma
van met gele koorts geïnfecteerde patiënten, waarbij de periode voor het
gebruik van meer specifieke moleculaire detectietechnieken en sequencing wordt
verlengd. Bovendien levert de aanwezigheid van het virus in sperma belangrijke
informatie op, aangezien het kan leiden tot seksuele overdracht, zoals werd
gevonden voor het ebola- en zikavirus [2]. Het zikavirus werd ook geïsoleerd
uit rectale uitstrijkjes [3], wat wijst op een andere verspreidingsroute en
mogelijke seksuele overdracht. Diagnose van verschillende door teken
overgedragen opkomende pathogenen, zoals het door teken overgedragen
encefalitisvirus en Rickettsiae spp vertrouwen momenteel op veranderingen in de
specifieke antilichaamdetectie in convalescente bloedmonsters, waardoor de
diagnose wekenlang wordt uitgesteld. Bovendien wordt de interpretatie van deze
serologische resultaten bemoeilijkt door uitgebreide kruisreactiviteit van
antilichamen en aspecifieke reacties. Om de serologische hulpmiddelen voor
Rickettsia te optimaliseren, is PCR-bevestiging op vroege monsters
(eschar-wattenstaafje en volbloed) essentieel als gouden standaard. Bovendien
is de persistentieduur van (neutraliserende) antilichamen, met name voor nieuw
opgekomen pathogenen, niet bekend.

Een recent overzicht vat de huidige kennis samen van de verschillende soorten
monsters die worden gebruikt voor enkele van de recentelijk opgekomen virussen
zoals Dengue, Chikungunya, Ebola, andere Flavivirussen zoals Zika, West-Nijl en
Gele Koorts en andere virussen die hemorragische koorts veroorzaken [2], en
benadrukt duidelijk de kennislacunes met betrekking tot aanwezigheid en
persistentie van deze ziekteverwekkers in verschillende lichaamsvloeistoffen.
De hiaten en het belang van de hierboven beschreven hiaten in kennis werden ook
erkend op Europees niveau binnen het PREPARE-project, een door de EU
gefinancierd netwerk voor geharmoniseerde grootschalige klinische
onderzoekstudies naar infectieziekten (een van de projecten is gericht op
arbovirussen). Daarom stellen we een onderzoek voor waarin patiënten met een
sterk klinisch vermoeden of een bevestigde infectie met een zeldzaam / opkomend
/ exotisch virus, waaronder Rickettsiae spp-infectie, zullen worden benaderd om
verschillende soorten monsters te doneren (appendix 1). Deze monsters zullen
voor twee doeleinden worden gebruikt: 1, om een panel van monsters te creëren
die kunnen worden gebruikt voor het ontwikkelen en valideren van diagnostische
testen; 2, om kennis op te doen over de geschiktheid voor diagnostisch gebruik
te testen, b.v. de aanwezigheid (en duur), hoeveelheid van deze
ziekteverwekkers en antistoffen in verschillende lichaamsvloeistoffen.
Daarnaast werd parallel aan deze aanvraag een niet-WMO-voorstel voorbereid
(getiteld: Bloeddonatie door vrijwilligers om diagnostische testen voor
infectieziekten te valideren; MEC-2021-0039 ), die als aanvulling op dit
voorstel dient. Al deze voorstellen voegen een prospectieve benadering toe aan
het reeds goedgekeurde niet-WMO-protocol (2015-306), dat het gebruik van
restmateriaal van patiënten voor onderzoek en verbetering van diagnostiek
mogelijk maakt.
Als tertiair zorgcentrum met expertise in tropische geneeskunde is het Erasmus
MC goed toegerust om patiënten met zeldzame of opkomende ziekteverwekkers te
diagnosticeren en zo mogelijk te behandelen. De afdeling Viroscience is een van
de nationale referentielaboratoria en het WHO samenwerkingscentrum voor
"Opkomende en gevaarlijke pathogenen van internationaal belang, inclusief
uitbraken van arbovirussen, virale hemorragische koorts en nieuwe en opkomende
infectieziekten". Een belangrijk onderdeel van onze verantwoordelijkheid is het
voorbereiden voor opkomende infectieziekten. Materiaal en kennis die uit deze
studie worden verkregen zal worden gedeeld met ons internationale netwerk (via
een Material Transfer Agreement (MTA)) om diagnostiek wereldwijd te verbeteren.
Al deze factoren vormen een unieke kans om deze studie uit te voeren.


Referentie
1. NIBSC.
2. Niedrig M, Patel P, El Wahed AA, Schadler R, Yactayo S. Find the right
sample: A study on the versatility of saliva and urine samples for the
diagnosis of emerging viruses. BMC Infect Dis 2018; 18:707.
3. Botto-Menezes CHA, Neto AM, Calvet GA, et al. Zika Virus in Rectal Swab
Samples. Emerg Infect Dis 2019; 25:951-4.

1, om een referentie panel van monsters te creëren voor toekomstige
ontwikkeling en validatie van diagnostische testen;
2, om verschillende soorten monsters te vergelijken in moleculaire en
serologische testen van zeldzame / opkomende of exotische virussen en
Rickettsia-infecties om hun geschiktheid voor diagnostisch gebruik en de duur
van uitscheiding te onderzoeken.

Observationeel onderzoek in één centrum

Deze studie is een minimale belasting voor de patiënt. De meeste monster
afnames zijn niet-invasief, hoewel de bemonsteringsprocedures nog steeds een
zekere mate van patiënten belasting vertegenwoordigen. Patiënten die aan het
onderzoek mee willen doen wordt gevraagd om een standaard set monsters te
verstrekken bestaande uit bloed (gescheiden in volbloed, vingerprikbloed,
serum), urine, ontlasting, speeksel) en optioneel: zweet, tranen, moedermelk,
vaginaal uitstrijkje / sperma, postpartum placenta biopsie, eschar uitstrijkje.
Vervolgmonsters zullen worden gevraagd totdat de patiënt uit het ziekenhuis
wordt ontslagen en zo mogelijk bij vervolgafspraken voor de oorspronkelijke
ziekte. Alleen volwassenen zullen benaderd worden. Gegevens over minimale
patiëntinformatie, reis- en vaccinatiegeschiedenis, het ontstaan van symptomen
en relevante comorbiditeiten zoals immuundeficiënties zullen via een
vragenlijst worden verzameld. Om deel te nemen aan het onderzoek, moet de
patiënt geïnformeerde toestemming geven. Geïncludeerde patiënten kunnen op
ieder gewenst moment stoppen met het onderzoek.