Het onderzoeken van het effect van behandeling bij patiënten met sikkelcelziekte aan de hand van de vervormbaarheid van rode bloed cellen.

Sikkelcelziekte is een hemoglobinopathie waarbij een enkele puntmutatie in het
gen dat codeert voor beta-hemoglobine resulteert in een abnormaal hemoglobine S
(HbS). Tijdens deoxygenatie polymeriseert HbS wat resulteert in het sikkelen
van rode bloedcellen (RBCs). Deze sikkelcellen hebben een sterk verlaagde
deformabiliteit wat o.a. leidt tot vaso-occlusieve crisis, multi-orgaanfalen en
chronische hemolytische anemie. De enige geregistreerde behandeling van
sikkelcelziekte is Hydroxyurea. Dit medicijn stimuleert de productie van
foetaal hemoglobine (HbF) waardoor het gehalte HbS afneemt waarbij ook het
sikkelen afneemt. Op dit moment is er (nog) geen goede test om dosis-respons te
meten behalve de volgende potentieel levens bedreigende crisis.

Veranderde RBC deformabiliteit is een van de kenmerken van rode bloedcel
aandoeningen, waaronder ook bij sikkelcelziekte. Deformabiliteit kan worden
gemeten met de Lorrca (Laser assisted Optical Red Cell Analyzer) onder
varierende condities. Bijvoorbeeld de hypoxia-hyperoxia ektacytometry module
kan de deformabiliteit meten onder veranderende zuurstof spanningen. Dit is met
name relevant bij sikkelcelziekte. Specifieke variabelen waarvan bekend is dat
ze invloed hebben op de mate van sikkelen (zoals HbF, transfusie bloed etc)
kunnen worden onderzocht in relatie tot deformabilteit met de Lorrca.
Onze hypothesis is dat deze enkele test de gevoeligheid voor het optreden van
'sikkelen' en het effect van hydroxyurea en bloedtransfusie kan meten. Ook zal
er een correlatie worden gedaan met HbF waarde, dmv het onderzoeken van
volbloed van neonaten (waarbij de HbF concentratie gedurende de eerste 9
maanden langzaam daalt).

1. Onderzoeken van veranderingen in RBC deformabiliteit tijdens behandeling bij
patienten met sikkelcelziekte met behulp van de hyperoxia-hypoxia
ektacytometrie module van de Lorrca.

Dit onderzoek is een longitudinale observationele studie waarbij Lorrca
metingen en andere bloedtesten zullen worden uitgevoerd op 4 verschillende
tijdsmomenten: voor behandeling (1 meting), en tijdens behandeling (3
metingen). Wat betreft bloed transfusie, dit zal op 1 tijdsmoment plaats vinden
aangezien transfusie een direct effect op RBC vervormbaarheid heeft. Wat
betreft het referentie cohort, dit zal slechts op 1 tijdsmoment plaats vinden.
Wat betreft neonaten, dit zal gedurende de reguliere controles van de
kinderhematoloog plaatsvinden, ongeveer elke 2-3 maanden.
Wat betreft de patiënten die een SCT of gen therapie zullen krijgen zal voor de
behandeling, na 3 maanden en na 6 maanden een meetpunt plaatsvinden.

Over het algemeen starten de meeste patiënten met sikkelcelziekte op
kinderleeftijd met behandeling met hydroxyurea, soms starten ze op latere
leeftijd. Derhalve zal de studiepopulatie vooral uit kinderen bestaan die nog
niet gestart zijn met behandeling maar op het punt staan te gaan starten.
Volwassenen die gaan starten met behandeling kunnen ook worden geïncludeerd
echter zal dit minder vaak voorkomen aangezien die vaak al hydroxyurea krijgen.
De venapuncties voor het onderzoek zullen worden gecombineerd met routine
controles en routine venapuncties. Proefpersonen zullen niet direct voordeel
hebben van participatie aan de studie. Het onderzoek kan wel in de toekomst
leiden tot een beter manier om effectiviteit van de therapie te monitoren.

Bij venapunctie kan een hematoom ontstaan.