Intra-operatieve cone-beam computertomografie voor het opsporen van reststenen tijdens percutane nephrolitotomie, een gerandomiseerd onderzoek met controlegroep

Percutane nefrolitholapaxie is de standaard chirurgische behandeling voor grote
nierstenen. Het verkrijgen van een steenvrije status is het hoofddoel van deze
operatie. Desondanks blijven er in veel gevallen nog restfragmenten achter
terwijl de uroloog verwachtte een steenvrije status te hebben bereikt. Deels om
deze reden is de mate van re-interventie hoog en laten steenvrijheidscijfers
ruimte over voor verbetering. Cone-beam computertomografie (CBCT) maakt het
mogelijk om intra-operatief dwarsdoorsnedebeelden en driedimensionale
reconstructies te maken van de urinewegen. Op deze manier kunnen eventuele
restfragmenten alsnog in dezelfde ingreep worden verwijderd. Mogelijk kan dit
leiden tot verhoogde steenvrijheidscijfers per ingreep.

Het bepalen van de toegevoegde waarde van cone-beam CT in percutane
nefrolitholapaxie door verschillen te berekenen in steenvrijheidscijfers in
gevallen waarin een intra-operatieve cone-beam CT-scanner is gebruikt versus
patiënten waarin geen intra-operatieve cone-beam CT-scan is gemaakt.

Deze studie is een gerandomiseerde studie met controlegroep. Patiënten zullen
worden gerandomiseerd in twee gelijke groepen, tijdens hun percutane
nefrolitholapaxie. Bij ene groep wordt een intra-operatieve cone-beam CT-scan
gemaakt aan het einde van de ingreep, terwijl bij de andere groep de ingreep op
dat moment wordt afgebroken zonder een intra-operatieve CT-scan. De
randomisatie gebeurt ten tijde van het einde van de ingreep, op het punt waarop
de uroloog normaalgesproken de procedure zou hebben beëindigd.

De interventie is een intra-operatieve cone-beam CT-scan. Na het maken van deze intra-operatieve scan is er de mogelijkheid om de ingreep voort te zetten en eventuele op de scan zichtbare restfragmenten te verwijderen. Er kan na maken van de scan ook gekozen worden de ingreep te beëindigen.

De risico's voor de proefpersonen die een intra-operatieve CT-scan krijgen zijn
een toegevoegde stralingsdosis en een verlengde operatieduur.
De toegevoegde stralingsdosis is ongeveer 1,5-2 mSv (de dosis van één
intra-operatieve CT-scan). De operatietijd die nodig is voor het voorbereiden,
maken en interpreteren van de intra-operatieve CT-scan bedraagt ongeveer 8
minuten, zoals gevonden in een recent uitgevoerde pilot-studie in ons centrum.
Als er restfragmenten te zien zijn op een intra-operatieve scan, bedraagt de
geschatte totale extra operatieduur (inclusief maken van de scan) 20 minuten.
Een overige belasting voor patiënten is dat zij niet weten in welke groep zij
zullen vallen tot na de ingreep, omdat het moment van randomisatie tijdens de
ingreep plaatsvindt en de patiënt dan onder narcose is.