Het doel van het onderzoek is het identificeren van de fenomenologische verschillen en overeenkomsten in de karakteristieken van stemmen tussen patiënten met een dissociatieve identiteitsstoornis en patiënten met een schizofreniespectrumstoornis met…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Overige aandoening
- Schizofrenie en andere psychotische stoornissen
Synoniemen aandoening
Aandoening
Ook bij psychische stoornissen: dissociatieve stoornissen
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De belangrijkste uitkomstmaten zijn de karakteristieken van de stemmen.
Secundaire uitkomstmaten
Ter controle van geschiktheid van het onderzoek en de indeling van de groepen:
- Diagnose
- Aanwezigheid trauma in de kindertijd
Overig:
- Life events
- Psychotische symptomen
- Dissociatieve symptomen
- Symptomen insomnie
- Karakteristieken van stemmen (via een retrospectieve vragenlijst)
Optioneel (de deelnemer mag zelf beslissen of hij deze vragenlijst wil
invullen):
- Inhoud trauma
- Inhoud vervelendste stemmen
Achtergrond van het onderzoek
De DSM-5 definieert schizofreniespectrumstoornissen (SSD) en dissociatieve
stoornissen als twee verschillende diagnostische categorieën. In de klinische
praktijk is dit onderscheid op symptoomniveau echter niet altijd duidelijk.
Overlap in symptomen maakt de differentiaaldiagnose tussen SSD en dissociatieve
stoornissen complex en leidt tot misdiagnoses. Het horen van stemmen behoort
tot de meest gerapporteerde symptomen in zowel SSD als dissociatieve
identiteitsstoornissen (DID; één van de vijf dissociatieve stoornissen). Het
doel van de huidige studie is het identificeren van de fenomenologische
verschillen en overeenkomsten in de karakteristieken van stemmen tussen
patiënten met een traumagerelateerde dissociatieve identiteitsstoornis en
patiënten met SSD. Eerdere studies hebben geen specifieke eigenschappen van
stemmen gevonden die uitsluitend bij patiënten met ofwel DID ofwel SSD
voorkwamen. Er zijn voor sommige karakteristieken wel verschillen tussen beide
stoornissen gevonden (bv. patiënten met DID horen meer kinderstemmen), terwijl
andere karakteristieken in beide stoornissen min of meer gelijk bleken.
Aangezien er slechts enkele studies zijn gedaan naar de fenomenologische
verschillen en overeenkomsten in de karakteristieken van stemmen tussen DID en
SSD, is er replicatie van deze resultaten nodig. Ook is er behoefte aan meer
duidelijkheid over inconsistente bevindingen tussen de uitgevoerde studies.
Tenslotte hebben alle eerdere studies gebruik gemaakt van retrospectieve
meetmethoden, terwijl het informatief zou kunnen zijn om de stemmen te
bestuderen in de context waarin ze voorkomen, dicht op het moment dat ze
voorkomen. Daarom zal de huidige studie gebruik maken van dagboekmetingen van
de fenomenologische karakteristieken van de stemmen via een applicatie op de
smartphone. Patiënten met en zonder een geschiedenis van trauma in de
kindertijd zullen worden geïncludeerd, omdat trauma (in de jeugd) wordt
geassocieerd met het horen van stemmen in zowel SSD als DID.
Doel van het onderzoek
Het doel van het onderzoek is het identificeren van de fenomenologische
verschillen en overeenkomsten in de karakteristieken van stemmen tussen
patiënten met een dissociatieve identiteitsstoornis en patiënten met een
schizofreniespectrumstoornis met en zonder doorgemaakt trauma in de kindertijd.
Onderzoeksopzet
Dit is een monocenter studie met een ecological momentary assessment design.
Inschatting van belasting en risico
De proefpersoon wordt gevraagd om drie keer de onderzoekslocatie te bezoeken.
Tijdens het eerste bezoek (de introductieafspraak) zal de proefpersoon alle
informatie over het onderzoek ontvangen. Tijdens de twee testsessies zullen
deelnemers zes vragenlijsten invullen (waarvan één optioneel) en er zullen drie
interviews worden afgenomen. Het eerste bezoek zal maximaal 60 minuten duren,
de testsessies maximaal 120 minuten per keer. Daarnaast zal de proefpersoon
meedoen aan de dagboekmetingen, welke gedurende een periode van 10
opeenvolgende dagen ongeveer 50 minuten per dag in beslag zullen nemen (per dag
5 keer 10 minuten). Het invullen van de vragenlijst over trauma kan kortdurend
emotioneel belastend zijn. Het invullen van de dagboekmetingen zou ervoor
kunnen zorgen dat de proefpersoon zich bewuster wordt van zijn stemmen. We
verwachten geen aanhoudende negatieve/ongewenste effecten van deelname aan het
onderzoek.
Publiek
Grote Kruisstraat 2/1
Groningen 9712TS
NL
Wetenschappelijk
Grote Kruisstraat 2/1
Groningen 9712TS
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Om aan de studie te kunnen deelnemen, moet de patiënt aan één van de volgende
criteria voldoen:
o Een diagnose van een dissociatieve identiteitsstoornis (DID) (300.14)
o Een diagnose van een schizofreniespectrum en andere psychotische stoornis
(SSD), meer specifiek één van de volgende diagnoses in deze categorie:
Kortdurende Psychotische Stoornis (298.8); Schizofreniforme Stoornis (295.40)
of Schizofrenie (295.90) EN het persistent horen van stemmen
- Deelnemers zullen in groepen worden verdeeld op basis van hun diagnose en de
aan-/afwezigheid van een trauma in de kindertijd (gebaseerd op de uitkomst van
de Childhood Trauma Questionnaire - Short Form).
o Deelnemers met een Dissociatieve Identiteitsstoornis
o Deelnemers met een Schizofreniespectrumstoornis met een trauma in de
kindertijd
o Deelnemers met een Schizofreniespectrumstoornis zonder een trauma in de
kindertijd
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Huidig gebruik van middelen (bijv. hallucinogenen, cannabis, amfetaminen en
cocaïne) waarvan de effecten moeilijk te onderscheiden zijn van de psychische
stoornissen en symptomen waar deze studie zich op richt (bv. dissociatieve
gevoelens, hallucinaties of paranoïde ideatie)
- Aanwezigheid van een door middelen geïnduceerde psychische stoornis die de
fenomenologie van schizofreniespectrumstoornissen en/of dissociatieve
identiteitsstoornis deelt (bijv. psychose geïnduceerd door cannabis of alcohol)
- Ernstige hersenschade, waardoor de deelnemer de vragen niet goed kan
beantwoorden of de smartphone applicatie niet kan gebruiken
- Onvoldoende kennis van de Nederlandse taal
- Aanwezige stoornis(sen) zijn zo ernstig dat de patiënt niet goed aan het
onderzoek mee kan doen (bv. te veel angst of paranoïde cognitieve verstoringen)
- Patiënt voldoet aan de diagnose van zowel een dissociatieve
identiteitsstoornis als aan een schizofreniespectrumstoornis (true comorbidity)
- Huidige crisis (direct gevaar voor zichzelf of anderen)
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL74960.042.21 |
| Ander register | NL9445 (Netherlands Trial Register) |