Klinische verschijnselen van COVID-19 bij kinderen, lange termijn klachten. (COPP-2 studie)

Severe Acute Respiratory Syndrome coronavirus (SARS-CoV-2) is momenteel
verantwoordeling voor een ernstige pandemie. Het is voor het eerst
gerapporteerd in Wuhan, China in december 2019. In Nederland is de eerste casus
beschreven op 27 februari (RIVM).
De infectie leidt tot Corona Virus Disease 2019 (COVID-19). Klinische kenmerken
bij volwassen varieren van milde niet-specifieke symptomen (keelpijn, hoest,
moeheid, sputum, spierpijn, hoofdpijn) tot een ernstig ziektebeeld (koorts,
longontsteking, ARDS, septische shock en multi-orgaan falen). Bij volwassen
heeft 80% van de patiënten een mild beloop, 13.8% heeft een ernstig beloop en
6.1 % heeft een zeer ernstig beloop. In China overleedt 2.3% van deze
patiënten, maar in werkelijkheid kan dit lager liggen doordat patiënten met
milde klachten niet zijn gedetecteerd.

Op basis van de huidige data verloopt een SARS-CoV-2 infectie bij kinderen
minder ernstig. 1-5% van de gediagnosticeerde COVID-19 patiënten is kind, zij
hebben mildere symptomen en sterfte is extreem zeldzaam. Klinische kenmerken
lijken identiek te zijn aan die van volwassenen, maar komen minder frequent
voor, met name in de ernstigste categorie. In de grootste studie tot op heden
had 90% van de SARS-CoV-2 positieve patiënten geen symptomen, of had een mild
tot matig ziektebeeld. 5.2% had ernstige klachten (dyspnoe, zuurstofbehoefte)
en 0.6% had kritieke ziekte waarvoor IC opname noodzakelijk was ten gevolge van
respiratoir falen, ARDS, shock of Multi-Orgaan Falen. Kritieke ziekte werd
vooral gezien bij kinderen jonger dan 1 jaar.
Een complicatie van COVID-19 bij kinderen is MIS-C: een multisysteem
inflammatoir syndroom gerelateerd aan SARS-COV-2. Dit beeld ontstaat 4-6 weken
na het doormaken van een SARS-CoV-2 besmetting en uit zich in circulatoir falen
en gastro-intestinale klachten in combinatie met hyperinflammatie.

10% van de volwassenen toont restklachten na het doormaken van COVID-19,
resultererend in vermoeidheid, persisterende dyspnoe, inspanningsintolerantie,
thoracale pijnklachten, palpitatieklachten, huidafwijkingen, neurocognitieve
klachten en gastro-intestinale klachten. Ook bij kinderen komen deze klachten
voor, maar literatuur is nog schaars. Uit ons eigen onderzoek blijkt dat ten
minste 90 kinderen met lange termijnklachten na COVID-19 onder behandeling zijn
bij de kinderarts. Engels onderzoek toont dat gemiddeld 11% van de kinderen die
thuis COVID-19 heeft doorgemaakt nog klachten heeft.

De COPP2 studie beschrijft de algemene, pulmonale, reuk-smaak en neurocognitive
gevolgen 4-12 maanden na het doormaken van COVID-19 bij kinderen die zich in
het ziekenhuis hebben gepresenteerd met COVID-19 of MIS-C. Daarnaast worden
van deze groep data verzameld die voortkomen uit standaard zorg op cardiaal en
hematologisch vlak. Deze klachten worden gerelateerd aan de ernst en het
klachtenpatroon van de acute ziekte en de immuunrespons op lange termijn

Primaire doeleinden:
- beschrijving van lichamelijke en neurocognitieve problematiek in de follow-up
van kinderen met een voorgeschiedenis van COVID-19, met name symptomen, en de
noodzaak voor ziekenhuis zorg.
- Beschrijving van risicofactoren voor lange termijn problematiek bij kinderen
met een voorgeschiedenis van COVID-19.
- beschrijven van het immunologisch profiel bij kinderen, 4-12 maanden na MIS-C
of COVID-19.

Secundaire doeleinden:
- beschrijving van longfunctie-afwijkingen in de follow-up van patiënten met
COVID-19
- beschrijving van inspanningsvermogen in de follow-up van patiënten met
COVID-19
- bepaling van kwaliteit van leven bij patiënten met een voorgeschiedenis van
COVID-19.
- Bepalen of uitademingsgasanalyse geassocieerd is aan lange termijn pulmonale
afwijkingen met gebruik van GCMS.
- beschrijven van CT afwijkingen bij patiënten met chronische respiratoire
klachten en/of longfunctie-afwijkingen in combinatie met een voorgeschiedenis
van COVID-19.
- beschrijven van neurocognitief functioneren bij kinderen met een
voorgeschiedenis van MIS-C of COVID-19 en de correlatie hiervan met kliniche
parameters.
-beschrijven van persisterende reuk/smaak afwijkingen.
-beschrijving van vermoeidheidsklachten

Multicenter, beschrijvende observationale prospectieve cohort studie.

Duur: na de baseline registratie als onderdeel van de COPP study worden
deelnemers 4-12 maanden na de diagnose COVID-19 of besmetting met SARS-CoV-2
gevraagd om deel te nemen aan dit onderzoek. We includeren patiënten over de
periode van 1.5 jaar.

Setting: 3 academisch kinderziekenhuizen

Beschrijving: kinderen van 0-17 jaar oud met de diagnose COVID-19 of besmetting
met SARS-CoV-2 die deel hebben genomen aan de COPP of COP-IMM en toestemming
hebben gegeven hen te benaderen voor vervolgonderzoek, worden benaderd.
Studie-metingen bevatten: vragenlijsten, lichamelijk onderzoek,
longfunctietesten, inspanningstesten, CT scan (bij patiënten met persisterende
klachten of afwijkend longfunctie-onderzoek), analyse uitademingsgas,
reukonderzoek, neurocognitief onderzoek en bloedonderzoek.

Alle deelnemers zullen de volgende handelingen ondergaan:
- een lichamelijk onderzoek
- het invullen van 6 vragenlijsten (1 betreffende lichamelijke klachten, 2
betreffende kwaliteit van leven, 2 betreffende neurocognitief functioneren, 1
vermoeidheid.
- bloedonderzoek (aparte toestemming)

Een subgroep van patiënten zal de volgende handelingen ondergaan:
- longfunctietest
- inspanningstest
- analyse uitademingsgas
- CT scan.
- reukonderzoek
- neurocognitief functioneren.

Deze studie betreft alleen minderjarigen. Omdat COVID-19 bij kinderen minder
ernstig verloopt dan bij volwassenen zijn deze data niet herleidbaar van
volwassen studies.

In het geval van onverwachte bevindingen zal de patiënt verwezen worden naar
zijn behandelend arts. Wij vragen patienten om de informatie voortkomend uit
dit bezoek met ons te delen.

Lichamelijk onderzoek kost ongeveer 5 minuten tijd.
Het invullen van de vragenlijsten kost ongeveer 55 minuten tijd.
De longfunctietest kost 1 uur tijd, patiënten vanaf 4 jaar oud zullen meerdere
malen maximaal uit- en in moeten ademen met een mondstuk in hun mond. De
belasting is laag.
Bodybox meting wordt verricht bij kinderen vanaf 8 jaar oud. Dezelfde
ademhalingsmanoeuvres zijn noodzakelijk.
Inspanningstesten worden verricht bij deelnemers vanaf 6 jaar oud en kosten
ongeveer 1 uur: patiënten wordt gevraagd zich maximaal in te spannen. De
belasting is laag.
Voor de uitademingsgasanalyse wordt het kind gevraagd om rustig te ademen in
een masker, terwijl het een filmpje kijkt. Via het masker wordt de
uitademingslucht in een zak opgevangen. Dit wordt gedaan bij kinderen ouder dan
2 jaar oud.
De CT thorax wordt zonder contrast toegediend. Narcose is niet noodzakelijk,
jonge kinderen worden vastgehouden in een vacuum matras, wat hen stil houdt. De
scan duurt in totaal 10 minuten. Er wordt een pediatrisch protocol gebruikt,
met een lage stralenbelasting. Het risico is laag.
bloedafname kost ongeveer 20 minuten tijd en is een milde belasting. Wij
gebruiken positief taalgebruik en een pijnstillende crème.
Het reukonderzoek kost gemiddeld 5 minuten.