Identificeren van Reumatoide Artritis in de pre-klinische fase

Reumatoïde Artritis is een ziekte waarbij gewrichten, meestal van handen en
voeten, ontstoken zijn. Langdurige ontsteking kan tot beschadiging van
gewrichten leiden. Om dit te voorkomen willen we gewrichtsontstekingen zo vroeg
mogelijk herkennen en behandelen. De laatste jaren is bekend geworden dat
ontstekingsfactoren in het bloed al maanden tot jaren voor het ontstaan van een
verdikt gewricht verhoogd aanwezig kunnen zijn. Daarom wordt gedacht dat het
krijgen van een dik gewricht niet het eerste teken van Reumatoide Atritis is,
maar dat daarvoor een periode met ontsteking aanwezig is die aan de buitenkant
niet te zien is. Magnetische Resonantietechniek (MRI) afbeeldingen kunnen
dergelijke vroege afwijkingen bij gewrichtsontsteking zichtbaar maken. Het is
niet bekend bij hoeveel mensen er al ontsteking met een MRI te zien is voordat
een reumatoloog een gewrichtsontsteking bij onderzoek kan voelen. Ook is niet
duidelijk of alle mensen waarbij ontsteking op de MRI te zien is, later
Reumatoïde Artritis zullen krijgen.

In deze studie willen wij onderzoeken bij hoeveel mensen met inflammatoire
gewrichtsklachten maar zonder ontstekingen bij het lichamelijk onderzoek er
ontsteking van de gewrichten te zien is met MRI. We willen onderzoeken hoeveel
mensen met subklinische ondersteking daardwerkelijk reumatoide artritis krijgt
en welke MRI factoren hiermee associeren. Ook willen we bloed afnemen om te
onderzoeken welke serologische factoren verband houden met deze progressie.
am 3: focus groep
1) Inzicht krijgen in de percepties t.a.v. verschillende thema*s bij patiënten
met gewrichtsklachten uit het CSA-cohort door middel van een focus groep.
2) Inzicht krijgen of deze percepties stabiel zijn over de tijd of veranderd
zijn na 1 jaar tijd.

amendement jan 2017:
uitzoeken of er MRI-patronen zijn die de voorspelling verbeteren, onderzoeken
welke combinatie van risicofactoren (klinisch, imaging, serologisch) de beste
voorspellende waarde heeft en onderzoeken of de voorspellende waarde van
imaging anders is in patiënten met of zonder auto-antistoffen in het bloed
(reumafactor of anti-CCP; dit betreft resp. 20%-80% van de hele groep).
Hiervoor is onderzoek in patiënten subgroepen nodig

onderzoeken of de subklinische ontsteking spontaan verdwijnt bij de patiënten
die uiteindelijk geen artritis krijgen. Dit geeft inzicht of een dergelijke
ontsteking 'vluchtig' van karakter kan zijn (dit is mogelijk alleen het geval
in patiënten met nog nader te bepalen andere kenmerken). Dit betreft dus nader
onderzoek in de subgroep patiënten met een spontaan gunstig verloop.

onderzoeken welke weefsels in het gewricht (synovium, pezen, bot) in welke
volgorde toenemend ontstoken raken tijdens progressie naar klinische artritis.
Dit betreft dus nader onderzoek in de subgroep patiënten met progressie tot
artritis.

onderzoeken of / in welke mate een echo onderzoek het MRI onderzoek kan
vervangen. Initieel is gekozen voor MRI omdat dit de enige modaliteit is die
ontstoken bot ('osteitis'/'bone marrow edema') zichtbaar maakt, en omdat een
MRI goed kan worden gestandaardiseerd en het lezen gevalideerd. Ondanks deze
methodologische voordelen, die een echo veel minder heeft, is een echo
patiëntvriendelijker, omdat het niet invasief is (geen contrast nodig) en het
onderzoek wat korter duurt. Uit het veld komt vaak de vraag of echo MRI kan
vervangen omdat echo voor veel clinici toegankelijker en goedkoper is. Deze
vraag willen nu onderzoeken door echo tegelijk met de MRI uit te voeren. De
echo is nieuw t.o.v. het huidige protocol.
- beter onderzoeken in hoeverre de gewrichtsklachten in deze patiëntengroep
invloed heeft op het lichamelijk en geestelijk welbevinden en op de algemene
zorgconsumptie gedurende het ziekteproces. Om die reden willen we een aantal
vragenlijsten toevoegen aan het protocol.

U wordt gevraagd een vragenlijst in te vullen en een onderzoeksverpleegkundige
kijkt uw gewrichten nogmaals na en er wordt bloed afgenomen. Ook vragen we u
een vragenlijst met veiligheidsvragen voor de MRI (zie bijlage) in te vullen.
Als u toestemming geeft, volgt het MRI onderzoek waarbij een scan zal worden
gemaakt van uw meest pijnlijke hand en voet. Als u gewrichten aan beide handen
of voeten even pijnlijk zijn, dan wordt een scan van uw dominante hand gemaakt.
De MRI wordt zo mogelijk op dezelfde dag gemaakt als uw polikliniek afspraak of
anders een andere dag dat het u schikt.
Vanwege de aard van uw klachten zult u enige tijd onder controle blijven op de
polikliniek. Het is de bedoeling dat uw bezoek aan de reumatoloog samenvalt met
het onderzoek. U wordt daarom na 4, 13 en 25 maanden gezien door uw reumatoloog
en onderzoeksverpleegkundige die dan uw gewrichten onderzoeken.
Als na 25 maanden geen gewrichtsontsteking ontstaan is, denken we dat de kans
klein is dat dat nog gebeurt en wordt het onderzoek afgesloten. Wel wordt u op
dat moment gevraagd een tweede maal een MRI te ondergaan en bloed af te nemen.
Als een gewrichtsontsteking ontstaat, wordt dit onderzoek beëindigt.
Waarschijnlijk zal u dan gevraagd worden mee te doen aan een gelijksoortig
onderzoek waarin het verloop van gewrichtsontstekingen bestudeerd wordt.

am 3: 8 deelnemers uit het CSA cohort wordt gevraagd deel te nemen aan de focus
groep waarbij bijeenkomsten zullen zijn op tijdstip 0 en n a 1 jaar. Deze
bijeenkomsten zullen ongeveer 2 uur duren.

Amendement jan 2017, wanneer deelnemers MRI (hand, voet)onderzoek krijgen,
krijgen ze ook een Echo onderzoek(hand, voet). En dat is aan het begin van het
onderzoek en aan het eind van het onderzoek, en ook nu na 4 maanden in het
onderzoek een MRI en een Echo.

Amendement juni 2021: Om logistieke / personele redenen is het al enige tijd
niet mogelijk om echo*s bij patiënten te maken. Daarom is de echo uit de PIF en
het onderzoeksprotocol gehaald.

Ten tweede is in de kliniek de wens ontstaan om de MRI onder zorg te maken
zodat er een uitslag in HIX komt en die uitslag meegenomen kan worden in de
evaluatie en behandelplan van de patienten. Dit is gebaseerd op de waarde van
MRI die ons onderzoek (en onderzoek van anderen) tot nu toe heef laten zien. We
zullen de onder zorg gemaakte MRIs wel ook voor onderzoek evalueren, tot dat de
geplande sample size aan baseline MRIs is gemaakt. Vervolg MRIs blijven
uitsluitend een researchdoel dienen, zoals dat tot nu toe het geval was,
blijven onder code gemaakt worden en krijgen geen uitslag van de radioloog in
HIX, zoals voorheen. De PIF en het onderzoeksprotocol zijn hierop aangepast.
Tevens zal in het vervolg alleen de handen gescand worden met een kort protocol
en zonder contrastmiddel (totale duur scan 5 minuten); de belasting van de scan
voor patiënten is daaroor aanzienlijk minder.

De patienten die we willen vervolgen, vervolgen we in ieder geval in het kader
van gewone patientenzorg. Het vervolgen geeft voor de pateint dus geen extra
belasting in de zin dat hij/zij niet extra naar het ziekenhuis hoeft te komen.
Bij de eerste visite worden wel een paar extra dingen gedaan:
- het invullen van vragenlijsten
- het afnemen van buisjes bloed

De MRI van handgewrichten bij de eerste visite wordt gedaan in het kader van
zorg. Vervolg MRIs blijven uitsluitend een researchdoel dienen.

Het ondergaan van een venapunctie heeft een beperkt risico, bovendien neemt een
reumatoloog al bloed af en wordt nu alleen extra materiaal afgenomen.
Het ondergaan van een MRI is geen grote/risicovolle belasting. De MRI gebeurt
zonder contrast.

amendement jan 2017, bij het MRI onder zoek, ook een Echo onderzoek. het echo
onderzoek duurt ongeveer 20 minuten. van echo zijn geen nadelige effecten
bekend.

Amendement juni 2021: vanwege logistieke/personele redenen worden er geen
echo's gedaan.