Ontwikkeling van organoids van gemetastaseerde alvleesklierkankerpatiënten, de OPT-I studie

Alvleesklierkanker is een maligniteit met een zeer slechte prognoses. Een
operatie is de enige behandeling die mogelijk tot een genezing leidt, maar ook
na een operatie is de 5-jaars overlevingskans slechts 10 procent. Het merendeel
van de patiënten presenteert zich met uitgebreide ziekte, waarvoor alleen een
palliatieve behandeling met chemotherapie mogelijk is. En ondanks dat er nu
twee combinatie chemotherapie regimes zijn die de overleving ook voor deze
patiëntencategorie enigszins kunnen verbeteren, blijft de mediane overleving
minder dan een jaar. De tumorbiologie en de interactie met het rondom liggende
stroma zorgen ervoor dat het pancreascarcinoom relatief ongevoelig is voor
chemotherapie. Huidige modellen, zoals cellijnen en xenotransplantatie van
patiëntmateriaal, hebben geen voorspellende waarde in een klinisch relevante
tijdspanne. Nieuwe technieken zoals organoids en organotypische kweeksystemen
behouden een deel van de complexiteit van de tumor en zouden wellicht geschikt
zijn als nieuw model. Aangezien de meeste patiënten geen operatie ondergaan,
wordt er in dit project de focus gelegd op uitzaaiingen. Met een combinatie van
organoids en organotypische kweeksystem, hopen we (non)response te kunnen
voorspellen, waarbij een gepersonaliseerde behandeling voor ver voortgeschreden
alvleesklierkanker mogelijk is.

Het ontwikkelen van een organoid model om de behandeling van het ver
voortgeschreden pancreascarcinoom te personaliseren. De patiënt specifieke
organoids worden gebruikt om (nieuwe) therapieën en resistentie te onderzoeken,
waarbij willen we voorspellers van (non)response identificeren.

In een observationele studie worden biopten van uitzaaiingen gebruikt voor
organoid kweeksystemen, DNA/RNA isolatie en drug response studies. Een deel van
de organoids zal bewaard worden voor later onderzoek.

Deelname aan deze studie vereist een punctie. Na toestemming van de patiënt,
wordt het materiaal afgenomen tijdens een punctie die gedaan wordt om de
diagnose te bevestigen of er wordt gevraagd om een additionele punctie. De
studie komt niet direct ten goede aan de patiënt, maar de organoids die
ontwikkeld worden geven de informatie nodig om een gepersonaliseerde
behandeling voor patiënten met ver voortgeschreden alvleesklierkanker te
ontwikkelen. In een volgende studie kunnen deze organoids gebruikt worden om de
effectiviteit van de eerstelijns behandeling te testen en wanneer nodig kan een
advies voor tweedelijns behandeling worden gegeven. Daarnaast kunnen in de
toekomst patiënten ook profijt hebben van dit onderzoek, wanneer er biomarkers
worden gevonden die therapie (non)response kunnen voorspellen.