Profileren van lipidenveranderingen in patienten met actieve colitis ulcerosa behandeled met tofacitinib of infliximab

Recentelijk werd tofacitinib, een jakstat-inhibitor, geregistreerd voor de
behandeling van matig tot ernstige colitis ulcerosa. In het tofacitinib
ontwikkelingsprogramma, de OCTAVE trial, werden milde verhogingen in serum
lipiden levels geobserveerd in een proportie van de patienten die tofacitinib
ontvingen, zonder andere bijwerkingen. Milde veranderingen in serum lipiden
levels zijn ook geobserveerde bij patienten met inflammatoire darmziekten die
behandeld worden met infliximab. Hoewel een toename in totaal cholesterol en
LDL-cholesterol niet gewenst is, kan een stijging in HDL-cholesterol ten
gevolge van behandeling juist voordelig zijn gezien beschermend effect op
cardiovasculaire events. Deze bevindingen zijn consistent met de eerder
beschreven omgekeerde relatie tussen actieve inflammatie en serum lipiden
levels in chronische inflammatoire ziekten zoals reumatoïde artritis en
artritis psoriatica. Het mechanisme waarbij het inflammatoire proces kan
leiden tot deze veranderingen in lipiden is nog niet volledig opgehelderd.

Het observeren van de veranderingen in door tofacitinib- en
infliximab-geinduceerde plasma lipiden- en lipoproteinenwaarden en inzicht
verkrijgen in het onderliggende mechanisme in relatie tot inflammatoire status
in patienten met colitis ulcerosa.

Dit is een multicenter, prospectieve, observationeel, open label mechanism of
action studie. Patienten met actieve colitis ulcerosa starten behandeling met
tofacitinib tabletten (inductie 2d 10mg, onderhoud 2d 5mg of 10mg) of
infliximab infusies (5mg/kg, inductie weken 0-2-6 en onderhoud iedere 8 weken)
gedurende een follow-up periode van 52 weken.

Patiënten die deelnemen aan deze studie zullen naar hun routine controles op de
polikliniek Maag-, Darm- en Leverziekten komen, volgens protocol van het
toebedeelde medicijn. Een extra tijdspunt is toegevoegd, namelijk in de
inductiefase, tussen week 4 en 6, aangezien de OCTAVE trial interessante
stijgingen in lipidenprofiel liet zien in deze tijdsperiode. Als aanvullende
belasting, zal hen gevraagd worden een extra buisje bloed te prikken tijdens
deze controles. Thuis zullen zij ontlasting thuistesten uitvoeren en inleveren.
Telefonisch worden vragenlijsten afgenomen. In de OCTAVE interventiestudie
kwamen toename in cholesterolwaarden voor, echter grote cardiovasculaire events
infrequent en enkel bij patienten met cardiovasculaire risicofactoren. Deze
resultaten zijn vergelijkbaar met die gerapporteerd voor reumatoïde artritis in
een grote studie met langere follow-up bij tofacitinibgebruik en ook bij
gebruik van andere medicijnen voor colitis ulcerosa. Voordelen van de
voorgestelde therapieën, tofacitinib en infliximab, zijn de afname van
ziekteactiviteit van de darm. De studie heeft directe impact op de management
van patiënten met colitis ulcerosa door inzage te krijgen in veranderingen in
lipidenprofielen voor, tijdens en na behandeling met beide middelen als factor
van invloed op het cardiovasculair risicoprofiel. Als beide middelen een
vergelijkbare effectiviteit op ziekteactiviteit en invloed op lipidenprofiel
tonen, kan deze pilotstudie een aanleiding zijn tofacitinib net als infliximab
als eerste-lijntherapie na falen op conventionele therapie te beschouwen met
het voordeel van orale inname.