Primaire Immuundeficienties:
Immunologische en genetische achtergrond in relatie tot klinische complicaties

Primaire immuundeficiënties (PID) zijn zeldzame ziekten die het immuunsysteem
beïnvloeden. Belangrijke punten van aandacht voor deze ziekten zijn:
1. Het gebrek aan gedetailleerde kennis van de (natuurlijke) verloop van de
ziekte in PID, en
2. De behoefte aan betere diagnostica.
In dit project zal aandacht worden besteed beide kwesties.

Het project heeft als doel:
1. Om een nauwkeuriger overzicht te geven van de prevalentie, de presentatie
van de symptomen, routes van verwijzing, klinische complicaties en spontaan
beloop van de ziekte tijdens de follow-up van PIDs in Nederland door
registratie en analyse van patiënt gegevens uit (gestructureerde) routine
patiëntenzorg
2.Het ontdekken van nieuwe genetische en immunophenotypische oorzaken van PID
door geavanceerde genetische analyse, en door functionele karakterisering van
nieuwe genetische oorzaken van PID. Het implementeren van verbeterde
diagnostische technieken om (genetische) oorzaken van PID te diagnosticeren en
in dit opzicht samen werken met andere consortia die actief zijn in of buiten
het gebied van de PID-onderzoek.

De studie bestaat uit een prospectief vervolgonderzoek in N = 1000-1500
patiënten, gecombineerd met een dwarsdoorsnede onderzoek naar genetische
oorzaken van PID in een subset van patiënten (N = 200). Voor bepaalde vragen in
het onderzoek zullen gezonde controledeelnemers (N=200) geïncludeerd worden.

Ad 1. Prospectieve follow-up studie. Gegevens ontleend aan routine
patiëntenzorg (jaarlijkse follow-up bezoeken) worden ingevoerd in een database
en geanalyseerd op jaarbasis. In dit deel van het onderzoek zullen 600
patiënten deelnemen. Gegevens die verzameld worden zijn onder meer medische
anamnese, lichamelijk onderzoek, laboratoriumwaarden, radiologische bevindingen
en de resultaten van microbiologische evaluatie. Naast deze gegevens afkomstig
zijn van routinematige medische zorg, zal de patiënt worden gevraagd om een
jaarlijkse vragenlijst in te vullen die gaat over de kwaliteit van leven. De
gegevens zullen worden gecodeerd en beschermd volgens de privacy richtlijnen.

Ad 2. Verbeterde diagnostiek. PID-patiënten die geen genetische diagnose hebben
zullen worden opgenomen in dit deel van het onderzoek. DNA en RNA worden
geanalyseerd met next generation sequencing. Een deel van de studie zal een
gerichte array gebruiken voor alle bekende PID-genen. Een ander deel zal whole
exome sequencing toepassen. De gebruikte techniek is afhankelijk van de
klinische presentatie, de beschikbaarheid van de aangedane familieleden, en de
beschrijvende diagnose. Resultaten van genetische analyses worden gecombineerd
met die van de functionele-en fenotypische analyses

Ad 1. Prospectieve follow-up studie.
- Minimale belasting: voor patiënten de voltooiing van jaarlijkse vragenlijsten
(30 minuten), voor controledeelnemers een eenmalige vragenlijst (15 minuten).
In subgroepen van patiënten kan afgesproken worden om gedurende een periode van
maximaal 6 maanden een klachtendagboek met 1 keer per maand een korte
vragenlijst van maximaal 7 vragen bij te houden dat hen ongeveer 1 minuut per
dag kost.
- Controledeelnemers >18 jaar wordt eenmalig om een venapunctie (max 20 mL)
gevraagd en controledeelnemers van IgA deficiënte patiënten < 18 jaar wordt
éénmalig om een venapunctie (max. 8 ml) gevraagd. Beide groepen kunnen om
inleveren van niet-invasieve monsters als speeksel, faeces, neus-/keelwat of
huidwat worden gevraagd (max 5/jaar in patiënten).

Ad 2. Verbeterde diagnostiek.
- De donatie van extra bloed tijdens een venapuncture voor normale diagnostiek
(eenmalig). Alternatief: de afname van een kleine hoeveelheid speeksel voor
DNA-extractie.
- Bij sommige patiënten: de donatie van maximaal 4 extra bloedmonsters per jaar
voor een maximum van 5 jaar tijdens venapuncties voor de normale standaard
diagnostiek.

Deze belasting wordt allemaal beschouwd als minimaal.

Er zijn geen directe voordelen verbonden aan deelname.