Dyadische, targeted preventie van maladaptief co-rumineren en internaliserende problemen en stoornissen bij Nederlandse meisjes in de adolescentie: Een Cluster Randomized Controlled Trial naar de effectiviteit het blended school-based mindfulness preventieprogramma Happy Friends, Positive Minds.

Steeds meer literatuur geeft aan dat meisjes in de adolescentie met vrienden
praten over (interpersoonlijke) problemen en zorgen maar dit doen op een manier
die buitensporig, speculatief en negatief gericht is, met een intense focus op
negatieve gevoelens en onzekerheid over de vraag of de problemen kunnen worden
opgelost (d.w.z. co-rumineren). Deze meisjes lopen een verhoogd risico op
vroege internaliserende problematiek. Tot op heden zijn er echter geen
preventieprogramma's beschikbaar die zich richten op co-rumineren bij meisjes
in de adolescentie. Gezien de nadruk op het bevorderen van het bewustzijn van
het huidige moment, het oefenen van waardering en dankbaarheid en
meta-bewustzijn van de dynamiek tussen gedachten, emoties, lichamelijke
gewaarwordingen en impulsen, kan mindfulness-training vooral nuttig zijn voor
meisjes die buitensporig samen bezig zijn met herhaalde, negatieve, en
veroordelende interacties. Hiervoor is er een app-gebaseerd
mindfulness-trainingsprogramma ontwikkeld dat na de Cluster Randomized
Controlled Trial-fase beschikbaar zal zijn via scholen; het preventieprogramma
Happy Friends, Positive Minds (HFPM) voor de middelbare school. Het richt zich
op het aanleren van mindfulness-vaardigheden op dyadische niveau en dat
buitensporige co-ruminerende meisjes ondersteunt om deze vaardigheden te
integreren in hun dagelijks leven. Er zullen 160 vriendschapsduo's meedoen die
worden gekenmerkt door een hoge mate van co-ruminatie binnen hun dagelijkse
interactiepatronen. Het doel van dit programma is om vriendinnenkoppels te
trainen om (dyadische) maladaptieve emotieregulatiepatronen te verschuiven naar
meer adaptieve emotieregulatiestrategieën binnen hun dyadische interacties,
terwijl ze blijven profiteren van hun hechte, intieme vriendschappen en het
verkennen van gezonde, nieuwe alternatieven voor overmatig co-rumineren.

Het doel van de Happy Friends, Positive Minds (HFPM) Cluster Randomized
Controlled Trial (cRCT) is om de effectiviteit te meten van het schoolgerichte,
mindfulness- en psycho-educatie preventieprogramma, dat zal worden uitgevoerd
door mindfulness-getrainde professionals, in een steekproef van 320 Nederlandse
meisjes van 13 tot en met 15 jaar oud. Dit in vergelijking met de gebruikelijke
ondersteuning die de meisjes normaal op hun school ontvangen. Daarnaast is het
doel om de werkzame elementen van het programma in kaart te brengen.

De Happy Friends, Positive Minds cRCT bevat de volgende twee condities: (1) een
interventiegroep waarin 80 dyades (vriendinnenkoppels, n = 160 meisjes met een
hoog risico op co-rumineren) die tussen november 2023 en juli 2024 het
trainingsprogramma HFPM krijgen, en (2) een controlegroep waarin 80 dyades (n =
160, meisjes met een hoog risico op co-rumineren) de gebruikelijke
ondersteuning van de school ontvangen (TAU). De meisjes zullen middels
randomisatie verdeeld worden over de twee groepen.

De meisjes in de interventiegroep ontvangen een 14 wekelijks programma,
verdeeld over 4 fasen, tussen november 2023 en juli 2024 (fase 1: november
2023; fase 2 januari 2024; fase 3 maart 2024; fase 4 mei/juni 2024). De
nulmeting vindt plaats in september en oktober 2023, gevolgd door de T1 meting
in december, de T2 meting in februari 2024, de T3 meting in april 2024, de T4
(post-interventie meting) in juli 2024 en een follow-up meting na een jaar (T5)
in juli 2025.

De meisjes die in de interventiegroep zitten ontvangen het programma, een
14-weekse geprotocolleerde lessenserie die gegeven wordt door een trainer.
Daarnaast maken de meisjes gebruik van een app (App je Happy).

Het preventieprogramma Happy Friends, Positive Minds is ontworpen om sociaal-emotioneel-gedragsmatige zelfregulatie te trainen binnen de hechte vriendschapscontext door zowel dyadische als individuele vaardigheden aan te leren. Dit programma is ontwikkeld tussen 2020 en 2022 met behulp van de Intervention Mapping Approach voor het plannen van gezondheidsbevorderingsprogramma's (Bartholomew et al., 2016) en de Template for Intervention Description and Replication (TIDieR) checklist en gids voor het rapporteren van complexe interventies (Hoffmann et al., 2014). Het programma bestaat uit 14 begeleide, wekelijkse online lessen met mindfulnessoefeningen en psycho-educatie, die het dyadische gebruik van de eMental health-applicatie App je Happy begeleiden. Het doel van dit programma is om 160 Nederlandse (80 dyades) meisjes, met een hoogrisico op co-rumineren, tussen de 13 en 15 jaar te trainen in het verschuiven van dyadische maladaptieve emotieregulatiepatronen naar meer adaptieve emotieregulatiestrategieën binnen hun dyadische interacties, terwijl ze blijven profiteren van hun hechte, intieme vriendschappen en het verkennen van gezonde, nieuwe alternatieven voor overmatig co-rumineren.

De belasting en risico's voor meisjes die deelnemen aan het onderzoek worden
als minimaal beschouwd, aangezien het onderzoek op geen enkele manier het
reguliere onderwijs van de meisjes belemmert en het onderzoek gericht is op
natuurlijk voorkomende interacties en activiteiten binnen hechte vriendschappen
van meisjes. Het huidige onderzoek biedt meisjes de mogelijkheid om deel te
nemen aan een onderzoek gericht op het verkrijgen van meer kennis over het
voorkomen van overmatige co-ruminatieprocessen en internaliserende problemen
bij meisjes in de adolescentie.