Om inzicht te krijgen of skeletspieraanpassingen post-exertionele vermoeidheidsmalaise bij patiënten met PASC en ME/CFS kunnen verklaren, zal de huidige studie zich richten op de volgende doelstellingen: Primaire doelen:• Het bepalen van markers…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Virale infectieziekten
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Onderzoeksparameters/eindpunten
De onderzoeksparameters staan **hieronder vermeld. Een gedetailleerde
beschrijving van de methodologie om deze parameters te bepalen is beschreven in
de sectie over gegevens en statistische analyse (C1). De primaire
uitkomstparameters zijn skeletspier- en bloeddeterminanten (zie 5.1.1).
Secundaire uitkomstparameters omvatten inspanningstolerantie, maximale en
submaximale parameters van aërobe functie (d.w.z. VO2max en lactaatdrempel),
intracellulaire metabolietconcentraties afgeleid van biopsieën,
hartslagvariabiliteit en metingen van spieroxygenatie afgeleid via
nabij-infraroodspectroscopie (NIRS). Verder zullen de relaties tussen de
primaire en secundaire parameters worden onderzocht. De tests vinden plaats op
vier verschillende dagen over een periode van veertien dagen. Omdat de meeste
fysiologische parameters verschillend afhankelijk zijn van leeftijd, geslacht,
fysieke activiteitsniveau en lichaamssamenstelling, zal dit gecorrigeerd worden
door middel van onderzoeksopzet (d.w.z. matching met gezonde controles en
gelijkmatige verdeling van geslachten tussen groepen) en statistische analyses.
Hoofdonderzoeksparameter/eindpunt
Primaire uitkomstparameters van deze studie zijn markers voor lokale en
systemische inflammatie, mitochondriale ademhalingsfunctie en
myokineconcentraties. Elk van deze variabelen zal worden beoordeeld via
spierbiopsie van de vastus lateralis-spier en veneuze bloedmonsters.
De volgende primaire parameters zullen worden geëvalueerd:
Markers van lokale (spier) en systemische (veneuze bloed) ontsteking:
• aantal macrofagen en infiltratie in skeletspieren
• IL-6, creatinekinase, troponine
Mitochondriale functie:
• markers voor OXPHOS-subeenheden, mitochondriale splitsing/fusie en mitofagie
• Mitochondriale ROS-productie
• Elektronenmicroscopie: mitochondriale ultrastructuur, intramusculaire
glycogeenafzettingen en lipidenopslag
Myokine-concentraties:
• IL-6, GDF15, FGF-21 en andere nieuw ontdekte myokines
Secundaire uitkomstmaten
Secundaire onderzoeksparameters/eindpunten (indien van toepassing)
Secundaire uitkomstparameters van deze studie omvatten andere parameters van
inspanningstolerantie en aerobe functie. De maximale werksnelheid die wordt
bereikt tijdens ramp-incrementele training (WRpeak) wordt gebruikt om de
inspanningstolerantie te meten. De belangrijkste parameters van de aërobe
functie die zullen worden beoordeeld, zijn onder meer: **VO2max, de
gasuitwisselingsdrempel, het ademhalingscompensatiepunt, de winst (dwz
efficiëntie) van de zuurstofopname (VO2) -respons op geleidelijk toenemende
inspanning en de gemiddelde responstijd van de VO2-reactie.
De volgende secundaire uitkomstmaten zijn de niet-invasieve metingen van het
spieroxidatieve metabolisme (d.w.z. weefselverzadigingsindex [TSI],
zuurstofrijk hemoglobine [O2Hb] en gedeoxygeneerd hemoglobine [HHb], gemeten
door NIRS) tijdens oplopende oefening. Relaties tussen deze parameters en de
parameters van inspanningstolerantie, aerobe functie en mitochondriale functie
maar ook proteomics, metabolomics, transcriptomics en auto-immuniteit zullen
worden onderzocht.
Post-exertionele malaise:
• Hartslagvariabiliteit
• Uitkomsten van verschillende vragenlijsten
Achtergrond van het onderzoek
PASC en ME/CFS zijn ernstig invaliderende ziekten die gekenmerkt worden door
chronischec vermoeidheid, post-exertionale malaise (PEM), cognitieve problemen
met autonome, neuroendocriene, immunologische en cognitieve betrokkendheid. Met
name spierproblemen zoals extreme vermoeidheid, slapheid van de spier en
spierpijn zijn klachten die veel impact hebben op de kwaliteit van leven. Het
belangrijkste symptoom PEM onderscheid PASC en ME/CFS van andere
vermoeidheidsyndromen en is gekarakteriseerd door episoden van extreme
vermoeidheid, slaapproblemen, cognitieve achteruitgang en spierpijnen na
inspanning wat dagen tot weken kan aanhouden.
Een aanwijzing of PASC en ME/CFS mechanismen beter te begrijpen is dat er vaak
een infectieuze oorzaak vooraf gaat. Na SARS-CoV-2 infectie zien we dat 10-30%
van de patiënten lange termijn klachten overhoud. PEM is hierin een van de
hoofdklachten wordt ook in de internationale criteria voor PASC en ME/CFS
aangehouden. Er is nog weinig bekend over de onderliggende pathofysiologie van
spierafwijkingen en PEM. Geen behandeling is mogelijk apart van temporiseren en
het vermijden van inspanning.
Veel PASC en ME/CFS patiënten ervaren mild tot ernstige spierproblemen. Dit
doet vermoeden dat structurele afwijkingen aan de basis liggen van PASC en
ME/CFS. In deze studie zullen we de veranderingen van de spier structuur en
functie onderzoeken wat meer duidelijkheid kan geven over PEM in PASC en
ME/CFS.
Doel van het onderzoek
Om inzicht te krijgen of skeletspieraanpassingen post-exertionele
vermoeidheidsmalaise bij patiënten met PASC en ME/CFS kunnen verklaren, zal de
huidige studie zich richten op de volgende doelstellingen:
Primaire doelen:
• Het bepalen van markers voor de structuur en functie van de skeletspieren
(zoals mitochondriale ultrastructuur en functie, virale infiltratie,
metabolietconcentraties, myokinesecretie) en circulerende factoren bij
patiënten met PASC, ME/CFS en gezonde controles.
Secundaire doelstellingen:
• Om elk van de bovenstaande variabelen zowel voor als na inductie van
post-exertionele malaise te bepalen, en de relaties te beoordelen tussen de
metingen verkregen uit spierbiopten en inspanningstolerantie.
• Om te bepalen of hartslagvariabiliteit kan worden gebruikt als biomarker voor
post-exertionele malaise bij patiënten met PASC en ME/CFS
Onderzoeksopzet
Case-control studie met beoordelingen voor en na een inductie van
post-exertionele malaise. 26 personen met PASC, 26 personen met ME/CFS en 30
gematchte gezonde controles die hersteld zijn van een Covid-19-infectie, zullen
voor het onderzoek worden gerekruteerd. Deelnemers moeten het laboratorium
bezoeken voor in totaal 5 experimentele sessies, met een duur van ongeveer 8
uur. Metingen vinden plaats binnen een tijdvenster van 2 weken, met een
additionele meting 1 jaar na het begin van de studie. Zie figuur 1 voor een
overzicht van de onderzoeksopzet.
Deelnemers moeten het laboratorium vijf keer bezoeken in een periode van 2
weken onmiddellijk voorafgaand aan en volgend op een maximale inspanningstest.
Er zal tevens één bloedafname, 1 jaar na data plaatsvinden. Na het eerste
bezoek zullen de deelnemers worden gevraagd om de data voor de volgende
bezoeken in de komende 6 weken persoonlijk in het laboratorium te bevestigen.
Deelnemers zullen worden geïnstrueerd om binnen de 24 uur voorafgaand aan elke
inspanningstest geen alcohol te consumeren of zware lichamelijke inspanning te
verrichten en zich gedurende ten minste 3 uur te onthouden van cafeïnegebruik.
Inschatting van belasting en risico
Een spierbiopsie is een invasieve procedure, maar de procedure is relatief
eenvoudig en vormt weinig risico voor de deelnemers (Derry et al., 2009;
Edwards et al., 1983). Ten eerste is er een extreem laag risico op een
allergische reactie op de injectie met lokaal anestheticum. Tijdens de
naaldbiopsie (die ongeveer 5 seconden duurt) kunnen deelnemers licht ongemak
ervaren, zoals een gevoel van druk. Het ongemak of ervaren spierstijfheid na de
naaldbiopsie zou binnen een of twee dagen na de procedure moeten verdwijnen en
is meestal goed onder controle te houden met pijnstillers. Er is een zeer laag
risico op inwendige bloedingen op de biopsieplaats, wat kan resulteren in meer
langdurige pijn en stijfheid in het been. Proefpersonen beginnen echter
routinematig binnen één tot twee dagen na de biopsie op normale capaciteit te
trainen. Lokale blauwe plekken en flauwvallen kunnen optreden, hoewel deze
gebeurtenissen niet vaak voorkomen. Hoewel er een zeer zeldzaam risico (< 0,5%)
is op beschadiging van een spierweefsel of een kleine zenuwtak, wat kan leiden
tot gedeeltelijke zwakte van de m. vastus lateralis, zou dit waarschijnlijk
geen invloed hebben op de dagelijkse activiteiten. Zenuwletsels verdwijnen
meestal binnen 8-12 maanden, maar er is een theoretisch risico op lichte
beenzwakte. Bovendien kan er een risico op wondinfectie zijn bij de procedure,
hoewel dit risico minimaal is omdat naaldbiopten onder steriele omstandigheden
worden genomen. In de meeste gevallen zal de spierbiopsie slechts resulteren in
een klein litteken, dat meestal binnen 12 maanden verdwijnt. Om een **goede
genezing van de incisie mogelijk te maken en het risico op infectie tot een
minimum te beperken, dienen proefpersonen gedurende 4 dagen na de biopsie
langdurige onderdompeling in water te vermijden. Herhaalbiopten worden ook goed
verdragen en maken daarom vervolgonderzoek na een interventie mogelijk (Edwards
et al., 1983). Bovendien brengen spiernaaldbiopten geen nadelige effecten of
extra risico's met zich mee voor de latere fysieke prestaties, zoals eerder
onderzoek heeft aangetoond (Altenburg et al., 2007; Babcock et al., 2012;
Stathis et al., 1994; Withers et al. 1991).
Publiek
Meibergdreef 9
Amsterdam 1105 AZ
NL
Wetenschappelijk
Meibergdreef 9
Amsterdam 1105 AZ
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Om in aanmerking te komen voor deelname aan dit onderzoek, moet een
proefpersoon met PASC aan alle volgende criteria voldoen:
* Niet-opgenomen personen met een eerdere bevestigde diagnose van acute
respiratoire coronavirus 2 (SARS-CoV-2) infectie door middel van reverse
transcriptie-polymerase kettingreactie testen of serologie (wantai) testen
* Personen met PASC gediagnosticeerd door een post-covid arts
* >3 maanden symptomen
* Post-exertionele malaise, volgens de DSQ-PEM vragenlijst
* Geen symptomen aanwezig vóór bevestigde diagnose van ernstig acuut
respiratoir coronavirus 2
* Tussen 18-65 jaar oud
Voor de ME/CFS patiënten
* Voldoen aan de Canadian Consensus Criteria (CCC)
* >3 maanden symptomen
* Post-exertionele malaise, volgens de DSQ-PEM vragenlijst
* Tussen 18-65 jaar oud
* Diagnose van ME/CFS niet langer dan 10 jaar geleden
* Eerdere bevestigde diagnose van acute respiratoire coronavirus 2 (SARS-CoV-2)
infectie door middel van reverse transcriptie-polymerase kettingreactie testen
of serologie (wantai) testen
Voor de gezonde controles:
* Tussen 18-65 jaar oud
* Eerdere bevestigde diagnose van acute respiratoire coronavirus 2 (SARS-CoV-2)
infectie door middel van reverse transcriptie-polymerase kettingreactie testen
of serologie (wantai) testen
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Een potentiële proefpersoon die aan een van de volgende criteria voldoet, wordt
uitgesloten van deelname aan dit onderzoek:
* Geschiedenis van astma, beroerte, chronische obstructieve longziekte,
congestief hartfalen, hartchirurgie of aangeboren hartaandoeningen
* Ernstige ziekte (kanker, ongecontroleerde diabetes)
* Huidige behandeling met geneesmiddelen waarvan bekend is dat ze interfereren
met het metabolisme, b.v. systemische corticosteroïden, statines,
SGLT2-remmers, GLP1-receptoragonisten en immuun modulerende medicatie in de
laatste drie maanden.
* Ernstige psychiatrische stoornis of stemmingsstoornissen
* Rokers of in de laatste 12 maanden een vaste roker
* Insulinepomptherapie
* Symptomatische autonome of distale neuropathie
* BMI >35 vanwege adipositas, aangezien bekend is dat dit problemen veroorzaakt
bij het verkrijgen van spierbiopten.
* Zwangerschap
* Recent acuut myocardinfarct (<6 maanden)
* Ongecontroleerde aritmie/ernstige geleidingsstoornis (atriumfibrilleren of
tweede/derde graads AV-blok) die hemodynamisch compromis veroorzaakt
* Implanteerbare pacemaker of ander hartapparaat met volledige ventriculaire
stimulatie
* Ongecontroleerd hartfalen met hemodynamisch compromis
* Ongecontroleerde hypertensie (systolische bloeddruk >150 mmHg en diastolische
bloeddruk > 100 mmHg bij herhaalde metingen)
* Actieve infectie, anemie, ernstige nierfunctiestoornis (geschatte
glomerulaire filtratiesnelheid <30 ml/min/1,73 m2) die waarschijnlijk een
significante invloed heeft op de inspanningsprestaties
* Chronische ziekte (inclusief orthopedische, endocrinologische,
hematologische, maligne, gastro-intestinale, neurologische, spier- of
inflammatoire aandoeningen) die waarschijnlijk een significante impact hebben
op de trainingsprestaties
* > 6 alcoholeenheden per dag of >14 alcoholeenheden per week
* Gebruik van anticoagulantia of anti-bloedplaatjestherapie
Opzet
Deelname
Kamer G4-214
Postbus 22660
1100 DD Amsterdam
020 566 7389
mecamc@amsterdamumc.nl
Kamer G4-214
Postbus 22660
1100 DD Amsterdam
020 566 7389
mecamc@amsterdamumc.nl
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL78394.018.21 |