Het effect van caloriebeperking versus lichamelijke activiteit op de eiwitsynthese van tumor- en spierweefsel bij patiënten met borstkanker

In onderzoek bij dieren worden inderdaad aanwijzingen gevonden dat
caloriebeperking de tumorgroei kan vertragen. Bij mensen is dit echter nog
nooit aangetoond. Een potentieel nadeel van caloriebeperking is dat het de
opbouw van spierweefsel (spiereiwit synthese) vermindert. Hierdoor kan verlies
van spiermassa optreden. Lichamelijke inspanning verhoogt juist de spiereiwit
synthese, wat cruciaal is voor het behoud van spiermassa en spierkracht bij
patiënten met kanker. Bovendien wordt gesuggereerd dat door inspanning
verschillende anti-kanker mechanismen worden geactiveerd, zoals verandering van
de concentratie stresshormonen of ontstekingsfactoren in het bloed. Er zijn tot
op heden echter geen studies uitgevoerd die hebben gekeken naar het directe
effect van lichamelijke inspanning op de eiwitsynthese van tumor- en
spierweefsel.

Het doel van deze studie is het effect van caloriebeperking (~500-600 kcal)
vergelijken met dagelijkse verhoogde lichamelijke activiteit (vergelijkbaar met
500-600 kcal) op de eiwitsynthese van tumor- en spierweefsel bij patiënten met
borstkanker.

De proefpersonen die meedoen aan het onderzoek worden op basis van loting in 3
groepen ingedeeld. Eén groep van 15 vrouwen volgt tijdens de week voorafgaand
aan de operatie een caloriebeperking waarbij 500 - 600 kcal per dag minder
wordt gegeten dan normaal. Eén groep van 15 vrouwen volgt de week voor de
operatie een trainingsprogramma. Dit trainingsprogramma van 60 minuten per dag
bestaat uit een combinatie van kracht- en duurtraining plus een dagelijkse
wandeling van 30 minuten waarmee het dagelijkse energieverbruik met ~ 500-600
kcal toeneemt. De derde groep van 15 vrouwen krijgt geen interventie.

Tot en met de dag van de operatie wordt dagelijks na het ontwaken een flesje gelabeld water gedronken, en de deelnemer neemt een dagelijks speekselmonster af. Daarnaast vult elke deelnemer 7 dagen voor de operatie een voedings- en activiteitendagboekje in en draagt gedurende deze dagen een beweegmeter. Proefpersonen in de groep met de caloriebeperking krijgen naast de flesjes water ook een uitgebreide instructie van de dieetvoorschriften en wij verzorgen uw gehele voeding voor 7 dagen. Proefpersonen in de trainingsgroep komen dagelijks naar de trainingsruimte van de Universiteit Maastricht of de onderzoekers komen naar het huis van de proefpersonen voor een training van 1 uur (kracht en uithoudingsvermogen). Daarnaast wandelen ze minimaal 30 minuten per dag. De controlegroep doet niks extra's.

De belasting en risico's van deelname aan dit onderzoek zijn klein. Het tumor
en gezond borstweefsel wordt afgenomen tijdens de operatie waarbij de tumor
verwijderd wordt, deze operatie is al gepland als onderdeel van de behandeling.
Het spierbiopt wordt ook afgenomen tijdens deze operatie onder narcose en door
een ervaren arts, maar kan achteraf wat lichte klachten veroorzaken zoals een
beurs gevoel. Gelabeld water is eerder gebruikt in veel onderzoeken en is
volledig veilig en niet toxisch in de gegeven hoeveelheden. We hebben gekozen
voor borstkanker patienten zodat ze niet fragiel zijn en geen chemotherapie of
bestraling krijgen zodat ze de energiebeperking en training kunnen tolereren.
Energiebeperking van 30% lager dan de dagelijkse inname is een gebruikelijke
manier om gewicht te verliezen en zal niet tot negatieve bijwerkingen leiden of
de operatie beinvloeden. Dagelijkse training van een uur is goed vol te houden
door patienten, maar deelnemers kunnen eventueel spierpijn ervaren.