PIONEER: Psychiatrische en immunologische fenotypering van zeldzame genetische neurobiologische syndromen

Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (NDD's) vormen een heterogene groep
stoornissen die geassocieerd zijn met een grote zorglast en een grote sociale
en economische impact. NDD's worden gedefinieerd in de Diagnostic and
Statistical Manual vijfde editie (DSM-5) als een groep aandoeningen die
doorgaans vroeg in de ontwikkeling optreden en worden gekenmerkt door
tekortkomingen in persoonlijke, sociale, intellectuele of beroepsmatige
functies. De enorme vooruitgang van het afgelopen decennium in het toepassen
van grote sequentieplatforms voor de diagnose van patiënten met NDD's heeft een
sterke toename van heterozygote, vaak de novo veroorzaakte mutaties voor NDD's
aangetoond. Deze Mendeliaanse oorzaken van NDD's kunnen worden aangeduid als
Zeldzame Genetische Neurobiologische Syndromen (ZGNS) en kunnen vaak worden
herkend aan een unieke maar wisselende combinatie van mentale en fysieke
beperkingen. Klinisch gezien variëren psychiatrische symptomen geassocieerd met
ZGNS vaak gedurende het hele leven, waarbij ze vaak symptomen vertonen die
verband houden met verstandelijke beperking en autisme op kinderleeftijd en
psychotische- of stemmingsstoornissen op adolescenten/volwassen leeftijd, soms
zelfs met functioneel verlies. Er wordt gedacht dat verschillende mechanismen
een rol spelen in verschillende stadia van de ziekteverloop van ZGNS.

Een van de mogelijke ziektemechanismen die een rol kunnen spelen in
verschillende stadia van ZGNS is immuundysfunctie. Uit diermodellen blijkt dat
immuuncellen en -routes betrokken zijn bij neurodevelopmentele processen en
neuronale functies in de kinder- en volwassen levensfasen. Veranderingen in
immuuncellen en immunologische biomarkers zijn aangetroffen bij ZGNS-patiënten.
Bovendien weten we dat stress, infectie en ontsteking tijdens de zwangerschap
en kindertijd risicofactoren zijn voor de ontwikkeling van psychiatrische
symptomen. Hoe het immuunsysteem disfunctioneert en hoe dit verband houdt met
de ontwikkeling van neuropsychiatrische symptomen is echter onbekend.

De doelen van deze studie zijn als volgt:
1. De neuropsychiatrische profielen geassocieerd met het DDX3X-syndroom, het
SETD1A-syndroom, het Koolen-De Vries-syndroom, het KBG-syndroom, het
DYRK1A-syndroom, het Jansen-De Vries-syndroom, het Gabriele-De Vries-syndroom
en het Smith-Magenis-syndroom (SMS) beschrijven. Het onderzoeken van de
ontwikkeling van deze neuropsychiatrische profielen bij kinderen, adolescenten
en volwassenen, en hoe deze profielen gerelateerd zijn aan de impact op
gezinnen.

2. De celtype samenstelling, het transcriptoom en de functie van het perifere
immuunsysteem vergelijken tussen patiënten met het DDX3X-syndroom, het
SETD1A-syndroom, het Koolen-De Vries-syndroom, het KBG-syndroom, het
DYRK1A-syndroom, het Jansen-De Vries-syndroom, het Gabriele-De Vries-syndroom
en het Smith-Magenis-syndroom (SMS), en typisch ontwikkelende controles. Als er
verschillen worden waargenomen in de eerder genoemde immuunmarkers, zullen we
vervolgens de verbanden onderzoeken tussen de immuunbiomarkers en variaties in
neuropsychiatrische symptomen, evenals potentiële ontwikkelingsaspecten.

Multicentrische prospectieve observationele studie met minimaal invasieve
metingen.

Deelnemers zullen een karakterisering ontvangen van het neurocognitieve profiel
en ze zullen hun individuele onderzoeksresultaten ontvangen, die van nut kunnen
zijn bij meer gerichte begeleiding. Ten tweede zullen deelnemers bijdragen aan
specifieke kennis over syndromen, en de resultaten verkregen via deze studie
kunnen leiden tot betere begeleiding, screening en begrip van deze stoornissen
in de toekomst.

De minimale risico's van de studie voor individuele patiënten zijn:
- Bloedafname: hematoom en pijn op de plaats van venapunctie