Tijdelijk verbeteren van het episodisch geheugen bij patiënten met een vroeg stadium van AD met precuneale gamma (40 Hz) tACS (hoofddoel) en identificeren welke functionele hersenactiviteit/hersennetwerk veranderingen ten grondslag liggen aan deze…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Overige aandoening
Synoniemen aandoening
Aandoening
neurodegeneratieve aandoeningen, dementie
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Verandering in episodische geheugentaakscore (Rey Auditory Verbal Learning test
totaal en uitgestelde herinneringsscore (a) en Face-Name Association Task score
(b)) van voor tot na tACS
Secundaire uitkomstmaten
Veranderingen in hersen(netwerk)activiteit van voor tot na tACS
Achtergrond van het onderzoek
De 32 miljoen Alzheimerpatiënten (AD) en 69 miljoen prodromale AD patiënten
wereldwijd dragen bij aan een grote economische last. Effectieve en veilige
therapieën, die de progressie van milde cognitieve stoornissen (MCI) naar AD
vertragen of voorkomen, zijn daarom van hoge prioriteit. Transcraniële
wisselstroomstimulatie (tACS) is een veilige en patiëntvriendelijke
niet-invasieve hersenstimulatietechniek die dient als een potentiële kandidaat
voor het verminderen en/of vertragen van cognitieve achteruitgang. Toepassing
van tACS in het gammafrequentiebereik, specifiek rond 40 Hz, is onderzocht bij
patiënten met AD en MCI als gevolg van AD. In deze patiënten bleek een enkele
sessie van 40 Hz tACS op de precuneus het episodisch geheugen bij MCI en AD
patiënten te verbeteren en de sterkte van oscillaties in de gamma frequentie te
vergroten, zoals gemeten met elektro-encefalografie. Deze bevindingen zullen
worden gerepliceerd in de huidige studie bij patiënten met MCI als gevolg van
AD, waarbij gebruik wordt gemaakt van magneto-encefalografie (MEG) gemeten
voor, tijdens en na tACS. Op deze manier kunnen de veranderingen in
hersenactiviteit en hersennetwerken die ten grondslag liggen aan deze
verbetering in het episodisch geheugen bestudeerd worden met grotere temporele
en ruimtelijke nauwkeurigheid.
Doel van het onderzoek
Tijdelijk verbeteren van het episodisch geheugen bij patiënten met een vroeg
stadium van AD met precuneale gamma (40 Hz) tACS (hoofddoel) en identificeren
welke functionele hersenactiviteit/hersennetwerk veranderingen ten grondslag
liggen aan deze geheugenverbetering (secundaire doel)
Onderzoeksopzet
Een dubbelblind, gerandomiseerd, placebo(schijn)-gecontroleerde, cross-over
studie met gelijktijdige tACS-MEG
Onderzoeksproduct en/of interventie
Gamma (40 Hz) en sham (schijn) tACS op de precuneus regio gedurende 48 minuten
Inschatting van belasting en risico
Huidirritatie en een tintelend, licht brandend/jeukend gevoel op de hoofdhuid
aan het begin en einde van de stimulatie zijn vaak voorkomende bijwerkingen van
tACS. Deze bijwerkingen zijn van voorbijgaande aard en er worden maatregelen
genomen om het optreden ervan zoveel mogelijk te beperken. Het risico op het
veroorzaken van een epileptische aanval blijft verwaarloosbaar. Na actieve
stimulatie worden bij de deelnemers tijdelijke verbeteringen in het episodisch
geheugen en de onderliggende hersennetwerkactiviteit verwacht. Belangrijk is
dat door deze studie meer kennis wordt verkregen over de werkingsmechanismen
van de cognitieve achteruitgang in een vroeg stadium van AD en mogelijke
behandelopties voor AD. De potentiële voordelen wegen dus zwaarder dan de
verwaarloosbare risico's.
Publiek
De Boelelaan 1117
Amsterdam 1081 HZ
NL
Wetenschappelijk
De Boelelaan 1117
Amsterdam 1081 HZ
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Recente (niet meer dan 6 maanden geleden) diagnose van amnestische milde
cognitieve stoornis, bevestigd door een abnormale ratio van gefosforyleerd tau
en bèta-amyloïd-42 (van> 0,023).
Daarnaast is een ondertekende geïnformeerde toestemming voor het Amsterdam
Dementie Cohort (P2016.061) vereist.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Lijden aan ernstige neurologische, psychiatrische of somatische co-morbiditeit.
Lijden aan epileptische aanvallen of ernstige claustrofobie.
Intensief gebruik van psychoactieve medicatie.
Het hebben van een pacemaker, interne hartdefibrillator of ander intracorporaal
apparaat dat de MEG-opnamen verstoort.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| ClinicalTrials.gov | NCT06202872 |
| CCMO | NL85863.018.23 |