Pijn bij endometriose en de relatie met leefstijl, effectiviteit van een dieet interventie en cognitieve gedragstherapie bij endometriose gerelateerde pijn.

Behandeling voor endometriose is vaak gedeeltelijk of tijdelijk effectief.
Bovendien gaat medische hormonale behandeling gepaard met bijwerkingen en
interfereert het met de vruchtbaarheid. Chirurgische behandeling heeft een
relatief hoog risico op complicaties. Daarom is het van cruciaal belang om
mensen met endometriose te ondersteunen door middel van leefstijlinterventies.
Het veranderen van voedingspatronen geeft patiënten een middel om hun symptomen
te beïnvloeden. Onze hypothese is dat een ontstekingsremmend dieet de functie
van de immuuncellen zou kunnen verbeteren en ontstekingen zou kunnen
verminderen, wat zou resulteren in een verbeterde gezondheidsgerelateerde
kwaliteit van leven (HRQoL) en pijnscores. Bovendien heeft de integratie van
cognitieve gedragstherapie (CGT) tot doel inzicht te verschaffen in
pijnmechanismen en te helpen bij het volhouden van aanpassingen in het
voedingspatroon.

Het onderzoeken van de effectiviteit van een ontstekingsremmend dieet in het
verminderen van pijnklachten bij patiënten met endometriose en onderzoeken of
de toevoeging van CGT dit pijnverminderende effect versterkt, afgezien van het
effect van CGT alleen. Het secundaire doel is om het effect van een
ontstekingsremmend dieet, CGT en de combinatie van deze twee interventies op
ontstekingskenmerken in serum- en menstruummonsters te onderzoeken, evenals het
effect op het darm- en vaginale microbioom. Daarnaast willen we onderzoeken wat
het verschil is tussen gezonde controles en mensen met endometriose op het
gebied van stress (haar cortisol), inflammatorie markers in bloed en
menstruatiebloed en het microbioom van de vagina en darmen.

Dit onderzoek wordt een 13 weken durende studie met een pre-post design (T0 tot
T1) waarin endometriosepatiënten worden gerandomiseerd tussen standaardzorg
(controlegroep), standaardzorg en een ontstekingsremmende DI (DI-groep),
standaardzorg en CGT (CGT-groep) of standaardzorg, ontstekingsremmende DI en
CGT (DI + CGT-groep).
Gezonde controles hebben 1 visite en volgen geen interventie.

Gedurende 13 weken volgen de proefpersonen een ontstekingsremmend dieet gebaseerd op de Nederlandse richtlijn van het Voedingscentrum. Zij krijgen persoonlijk dieetadvies van een diëtist en er zijn recepten beschikbaar. Cognitieve gedragstherapie (CGT) zal plaatsvinden in totaal zeven individuele sessies onder leiding van een psychotherapeut. De inhoud van de CGT zal psycho-educatie zijn met betrekking tot pijnmechanismen en de motivatie voor de dieetinterventie.

Voor dit onderzoek moeten proefpersonen in drie maanden twee keer het
ziekenhuis bezoeken. Tijdens deze bezoeken worden bloedmonsters en een plukje
haar afgenomen, proefpersonen zullen hun monsters van menstruatievocht,
vaginaal kweekje en ontlasting overhandigen. Daarnaast wordt aan de
proefpersonen gevraagd een aantal vragenlijsten in te vullen. Afhankelijk van
het cohort waaraan de proefpersonen zijn toegewezen, krijgen de proefpersonen
vier consulten bij een diëtist en zeven individuele sessies cognitieve
gedragstherapie. Omdat de onderzoeksbehandeling bestaat uit voedingsadviezen op
basis van de Richtlijnen Goede Voeding, zijn er geen risico*s voor de
proefpersonen. Voor de CGT verwachten we dat de interventie een verwaarloosbaar
risico met zich meebrengt, hoewel het voor proefpersonen een potentiële
psychologische belasting zou kunnen zijn om CGT-sessies te ondergaan. We
verwachten echter dat deze studie gunstig zal zijn voor proefpersonen, omdat we
verwachten dat DI en CGT de kwaliteit van leven zullen verhogen en dat de
pijnsymptomen kunnen verbeteren.