Innovatieve methoden voor vroegtijdige detectie en interpretatie van chemische blootstelling
met behulp van humane biomonitoring.

De gezondheid van werknemers kan worden beïnvloed door de werkomgeving. Volgens
het RIVM lijdt 4,7% van de werknemers aan een werkgerelateerde ziekte. Dit
resulteerde in 6.877.500 gemiste werkdagen. Bovendien was 22,3% van alle
arbeidsongeschikten arbeidsongeschikt door een werkgerelateerde ziekte. Naar
schatting zijn er jaarlijks 4000 sterfgevallen werkgerelateerd, waarvan 3000
door blootstelling aan gevaarlijke chemicaliën. Dit is een enorme belasting
voor werknemers, werkgevers, het gezondheidszorgsysteem en de samenleving. Een
vroegtijdig waarschuwingssysteem voor (gevaarlijke) chemische blootstellingen
en bijbehorende biologische effecten is nodig om ziekten door gevaarlijke
chemicaliën te voorkomen. Dit is des te belangrijker aangezien veranderingen in
arbeidsomstandigheden leiden tot de opkomst van nieuwe arbeidsgerelateerde
gezondheidsrisico's, zoals benadrukt in het projectrapport van het Europees
Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) over
'Methodologieën om werkgerelateerde ziekten te identificeren: Overzicht van
sentinel- en waarschuwingsbenaderingen'.

Bedrijfsartsen voeren periodieke medische onderzoeken (PMO) en periodieke
arbeidsgezondheidskundige onderzoeken (PAGO) uit, waarbij vaak bloedanalyses
worden uitgevoerd. Naast conventionele klinische parameters wordt beperkte
gerichte screening van blootstellingen uitgevoerd (bijv. benzeen, PAK's, PFAS,
enz.). Hoewel dit voldoende kan zijn voor bekende risico's, is de beperking dat
blootstellingen onopgemerkt kunnen blijven, aangezien (gevaarlijke) chemicaliën
die niet in een gerichte screening zijn opgenomen, worden gemist, hoewel deze
de gevaarlijke chemicaliën kunnen zijn die de gezondheid beïnvloeden, terwijl
er een groot aantal gevaarlijke chemicaliën is die nauwelijks in een gerichte
screening kunnen worden vastgelegd.

Technologieën gebaseerd op Massaspectrometrie (MS) bieden een kans om
agnostisch te screenen op de aanwezigheid van gevaarlijke verbindingen
(niet-gerichte screening (NTS)). Om beroepsgezondheidsprofessionals,
regelgevende instanties en beleidsmakers te helpen bij i) het evalueren van
risico's voor werknemers in een bepaalde omgeving, ii) het begrijpen van de
prevalentie van chemische blootstellingen onder werknemers, en iii) het
identificeren van opkomende zorgwekkende chemicaliën, stellen we voor in dit
project routinematige arbeidsgezondheidsonderzoeken te koppelen aan een
innovatieve niet-gerichte screening (NTS) met behulp van innovatieve
metabolomics/exposomics technologieën en computationele workflows.

Primaire doelstelling(en):
Het algemene doel van dit project is het ontwikkelen van bemonsterings- en
analysemethoden die vroege detectie van chemische blootstellingen op de
werkplek mogelijk maken. Het doel van het project is verder te gaan dan de
huidige gerichte bemonsterings- en analysemethoden die zich richten op een
enkele component. Aangezien blootstellingen op de werkplek vaak meerdere
bekende en onbekende verbindingen omvatten, hebben meettechnieken die
tegelijkertijd op veel chemicaliën kunnen screenen het potentieel om een rol te
spelen bij de vroege detectie van (nieuwe) beroepsmatige blootstellingen.
Identificatie van dergelijke chemicaliën zal helpen om opkomende zorgwekkende
blootstellingen binnen beroepsomgevingen te identificeren.

Secundaire doelstelling(en):
• Het ontwikkelen van een computationele pijplijn om mogelijke risico's te
voorspellen door chemicaliën die op het werk worden gebruikt en mogelijke
biotransformatie van deze chemicaliën;
• Inventarisatie van endogene metabolieten die dienen als vroegtijdige
waarschuwing voor de aanwezigheid van toxische verbindingen;
• In geval van onzekerheid over mogelijke transformatieprocessen kan een
in-vitro transformatie-experiment worden uitgevoerd.

We zullen deelnemers werven die werkzaam zijn bij drie niet nader genoemde
bedrijven binnen de Nederlandse chemische industrie van september tot december
2024. Dit wordt gefaciliteerd door bedrijfsartsen van Arbo Unie die medische
onderzoeken zullen uitvoeren onder het Periodiek Arbeidsgezondheidskundig
Onderzoek (PAGO) programma. Vanwege privacyoverwegingen zullen we de namen van
de bedrijven vertrouwelijk houden.

Onze doelpopulatie voor de studie bestaat uit 400 werknemers in de leeftijd van
18-67 jaar, die mogelijk zijn blootgesteld aan gevaarlijke stoffen. Deelnemers
zullen hun geïnformeerde toestemming geven, een uitgebreide vragenlijst
invullen met algemene informatie, leefstijl- en voedingsgewoonten, en
gezondheidsstatus, en een bloedmonster afstaan voor onderzoeksdoeleinden.

Na het bloedafnameproces worden de monsters verzonden naar de 'Exposome Scan
Facility' in Leiden voor analyse. Met behulp van vloeistof- en
gaschromatografie, gekoppeld aan hoog-resolutie massaspectrometrie, streven we
ernaar de metabolische profielen van werknemers te detecteren en te
karakteriseren.

De geïdentificeerde chemicaliën en hun metabolieten zullen worden vergeleken
met bestaande kennis over mogelijke gezondheidsrisico's. Dit wordt
gefaciliteerd door een recent ontwikkelde geautomatiseerde
netwerkassemblagemethode voor geïnformeerde bewijssynthese en de AOP-helpFinder
tool, die chemicaliën en metabolieten associeert met Adverse Outcome Pathway
(AOP) gebeurtenissen, waardoor we ons vermogen verbeteren om mogelijke
gezondheidseffecten nauwkeurig te beoordelen.

De mate van belasting en risico's verbonden aan deelname aan dit onderzoek zijn
minimaal. De deelnemers zullen worden gevraagd hun normale routines te volgen.
De enige last die we van de deelnemers vragen via geïnformeerde toestemming is
of ze bereid zijn om bloed (6 ml) te doneren voor onderzoeksdoeleinden en een
bijbehorende korte vragenlijst in te dienen. Deelnemers kunnen op elk moment
tijdens het onderzoek hun deelname intrekken.

Het voordeel van dit onderzoek is echter dat het de mogelijkheid heeft om
preventie en vroegtijdige detectie van beroepsziekten naar een hoger niveau te
tillen. Een vroegtijdig waarschuwingssysteem voor (gevaarlijke) chemische
blootstellingen en bijbehorende biologische effecten is nodig om ziekten door
gevaarlijke chemicaliën te voorkomen. Dit is des te belangrijker omdat
veranderingen in arbeidsomstandigheden leiden tot de opkomst van nieuwe
arbeidsgerelateerde gezondheidsrisico's, zoals benadrukt in het projectrapport
van het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA)
over 'Methodologieën om beroepsziekten te identificeren: Overzicht van
sentinel- en waarschuwingsbenaderingen'. Voor de werknemers die deelnemen aan
dit onderzoek, en alle andere werknemers in dezelfde sector, biedt dit
onderzoek handvatten om beroepsmatige blootstellingen vroegtijdig op te sporen,
waardoor het voorkomen of beperken van de last van beroepsziekten mogelijk is.