Het evalueren van de betrouwbaarheid van een gestandaardiseerd radiologieprotocol voor het maken van buig- en strek röntgenfoto*s van de onderrug.

Lumbale wervelkanaal stenose is een relatief vaak voorkomend medisch probleem,
maar de optimale behandeling voor deze aandoening is nog onduidelijk. Lumbale
wervelkanaalvernauwing kan worden behandeld met decompressiechirurgie met of
zonder aanvullende fusiechirurgie. Orthopedische chirurgen staan momenteel voor
het dilemma wanneer zij fusie moeten toevoegen aan een decompressieprocedure.
Om tussen deze twee chirurgische opties te kiezen, is het noodzakelijk om te
weten of er sprake is van instabiliteit van de wervelkolom. Instabiliteit zou
namelijk betekenen dat er aanvullende fusiechirurgie moet worden verricht.
Echter, een valide en betrouwbare test voor spinale instabiliteit ontbreekt
waardoor de beste chirurgische keuze op dit moment nog onduidelijk is.

Het doel van onze studie is het evalueren van de test-hertest betrouwbaarheid
van een gestandaardiseerd radiologie protocol voor het maken van kwalitatief
goede flexie-extensie röntgenfoto*s. We beoordelen hierbij de translatie- en
rotatiebewegingen van de wervels van onze proefpersonen. We willen nagaan of
deze getallen, die de mate van beweeglijkheid tussen wervels van de onderrug
weergeven, vergelijkbaar zijn als we de buig-en strek röntgenfoto*s twee keer
kort achterelkaar laten maken.

Dit is een observationeel, exploratief onderzoek dat wordt uitgevoerd in het
Rijnstate ziekenhuis en het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG), waarbij de
beoogde 45 proefpersonen één set van flexie-extensie röntgenfoto's (d.w.z. twee
foto's) zullen ondergaan en een uur later nog een set flexie-extensie
röntgenfoto's (d.w.z. nog twee foto's).

Voordelen
Deelname aan deze studie heeft geen directe voordelen voor de deelnemers.

Risico's
Deelnemers die aan dit onderzoek deelnemen, worden blootgesteld aan een extra
stralingsdosis van 0,6 mSv in vergelijking met hun reguliere zorg.

In OLVG en Rijnstate is de effectieve mediane blootstellingsdosis van een
standaard lumbale radiografie 0,2 mSv. Tijdens de reguliere zorg ondergaat een
patiënt doorgaans één anteroposterior en één laterale radiografie, wat
resulteert in een totale stralingsdosis van (2 x 0,2 =) 0,4 mSv. De effectieve
dosis voor een typische flexie-extensie radiografie (die gelijk is aan twee
gewone rontgenfoto's) van de lumbale wervelkolom is ook 0,4 mSv. Tijdens dit
onderzoek ondergaan de deelnemers één anteroposterior radiografie (reguliere
zorg), terwijl hun (reguliere) laterale radiografie wordt vervangen door een
flexie-extensie radiografie. Na één uur ondergaat elke deelnemer nog een
flexie-extensie röntgenfoto, wat resulteert in een totale stralingsdosis van (5
x 0,2 =) 1 mSv. Dit is 0,6 mSv meer dan de stralingsblootstelling tijdens de
reguliere zorg.

Op basis van een groot klinisch onderzoek naar het risico om kanker te
ontwikkelen in verband met blootstelling aan straling, werd geschat dat het
overmatige relatieve risico voor de ontwikkeling van kanker 0,97 per Sv
bedraagt. Het overmatige relatieve risico van de straling die elke proefpersoon
zou ontvangen bij deelname aan deze studie is derhalve berekend als 0,97/Sv x
0,6 mSv x 1 Sv/1000 mSv = 0,000582. Om dit relatieve risico in perspectief te
plaatsen: er zijn vele bronnen van blootstelling aan straling in het dagelijks
leven en de bevolking wordt blootgesteld aan ongeveer 3 mSv/jaar. Bovendien
zullen de meeste patiënten die in aanmerking komen voor opname in deze studie
ouder zijn dan 45 jaar. Van deze laatste leeftijdsgroep is bekend dat het
levenslange risico van door straling veroorzaakte carcinogenese snel afneemt.

Gelet op het bovenstaande, en onder toepassing van de risicoclassificatie zoals
voorgesteld door de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra is
het extra stralingsrisico verwaarloosbaar omdat er slechts een kleine kans op
lichte schade bestaat. Wij menen dat de voordelen van kennis over de validiteit
en de test-hertestbetrouwbaarheid van de SPSI opwegen tegen dit verwaarloosbare
risico.