Sociaal veiligheidsleren bij adolescenten met en zonder een angststoornis.

Klinische angststoornissen zijn een van de meest voorkomende aandoeningen in de
moderne samenleving. Exposure-based cognitieve gedragstherapie (CGT) heeft de
meest empirische ondersteuning gekregen voor de behandeling van
angststoornissen bij kinderen en adolescenten, maar de responspercentages zijn
nog steeds slechts ongeveer 50%. Een belangrijk mechanisme voor op
exposure-based CGT is veiligheidsleren, een fenomeen waar adolescenten relatief
meer moeite mee hebben. Adolescenten zijn relatief gevoelig voor de invloed van
leeftijdsgenoten. In de huidige studie zullen we onderzoeken of peer-invloed
voldoende veiligheidsleren kan verbeteren door sociaal (observatief)
veiligheidsleren te vergelijken met direct (zelf ondergaan) veiligheidsleren
bij adolescenten met en zonder klinische angst. Golkar et al. (2013) toonde al
het eerste bewijs dat sociaal veiligheidsleren, in vergelijking met direct
veiligheidsleren, verband zou kunnen houden met een efficiëntere regulatie van
angst in een volwassen populatie, daarom willen we deze resultaten repliceren
in twee steekproeven: typisch ontwikkelende en klinisch angstige adolescenten.

Het doel van het onderzoek is om de mechanismen die betrokken zijn bij
veiligheidsleren beter te begrijpen, bij adolescenten met en zonder klinische
angst. Ten eerste willen we verschillen in sociaal en direct veiligheidsleren
onderzoeken. Ten tweede willen we onderzoeken of adolescenten met klinische
angst vertraagd veiligheidsleren vertonen, vergeleken met typisch ontwikkelende
adolescenten. Ten derde willen we een mogelijke relatie tussen (sociaal en
direct) veiligheidsleren en CBT-behandelingsresultaten in de klinische
angstgroep onderzoeken.

De huidige studie is een within x between subjects design. Deelnemers worden
willekeurig toegewezen aan conditie: spciaal versus direct veiligheidsleren. We
zullen de effecten van sociaal versus direct veiligheidsleren vergelijken,
middels fysieke (door middel van huidgeleiding) en subjectieve
(zelfgerapporteerd niveau van distress en mate van verwachting van de
ongeconditioneerde stimulus). We zullen twee groepen vergelijken: klinische
angst en typisch ontwikkelende adolescenten.

De belasting voor deelnemers wordt als minimaal beschouwd, aangezien de studie
slechts bestaat uit vragenlijsten en één gedragstaak. Voor de typisch
ontwikkelende adolescenten bestaat de studie uit één sessie, betreffendede
veiligheidsleertaak en vragenlijsten. Voor de klinisch angstgroep bestaat de
studie uit zes sessies. De eerste sessie bestaat uit de veiligheidsleertaak en
vragenlijsten. De andere vijf sessies (alleen voor de klinisch angstige groep)
bestaan uit vragenlijsten die tijdens en na de behandeling (care as usual,
buiten deze studie) worden uitgevoerd. Alle sessies duren 20-60 minuten. Het
risico op deelname wordt als minimaal beschouwd, omdat de gedragstaak is
gebaseerd op gevalideerde veiligheidsleerparadigma's die worden gebruikt bij
kinderen en adolescenten (Britton et al., 2013; Lau et al., 2011;), en bij
klinisch angstige adolescenten (Lau et al., 2008; Waters, Henry & Neumann,
2009), waarvan is aangetoond dat ze veilig te gebruiken zijn.