Gepersonaliseerde diepe hersenstimulatie bij essentiële tremor door middel van het connectoom

Essentiële tremor (ET) is de meest voorkomende bewegingsstoornis. ET kan
ernstig invaliderend zijn en is bij ongeveer de helft van de patiënten
resistent tegen medicatie. Diepe hersenstimulatie (DBS) kan symptomen
spectaculair verbeteren bij patiënten die niet reageren op medicatie. Bij DBS
worden elektroden in de hersenen geïmplanteerd die elektrische stroom leveren
aan omliggend hersenweefsel. Het DBS-doelwit voor ET is een bundel witte stof
genaamd de tractus dentatorubrothalamicus, die de kleine hersenen en thalamus
verbindt. Hoewel DBS een effectieve behandeling kan zijn, is het gebruik ervan
ernstig beperkt bij een derde van de patiënten vanwege lastige DBS-gerelateerde
bijwerkingen zoals ataxie (coördinatie- en balansproblemen). Dit wordt
veroorzaakt door onbedoeld lekken van elektrische stroom naar aangrenzende
structuren. De huidige DBS-programmering is gebaseerd op eenvoudige schema's
aangevuld met de effecten van bepaalde instellingen in een
trial-and-error-instelling. Dit is inefficiënt en vaak ineffectief.

Identificeren van het functionele en structurele connectoom gerelateerd aan
tremor onderdrukking en DBS-geïnduceerde ataxie bij patiënten met ET. Het doel
van de FINEST-studie is om de behandeling van patiënten met ET en
DBS-geïnduceerde ataxie te verbeteren door gebruik te maken van het connectoom
voor gepersonaliseerde DBS. Tijdens deze studie zal het connectoom worden
geïdentificeerd. In een vervolgstudie (geen onderdeel van dit protocol) zal de
tolerantie van op connectoom gebaseerde DBS-instellingen worden beoordeeld, en
zal de effectiviteit van op connectoom gebaseerde DBS worden getest in een
gerandomiseerd cross-overonderzoek.

Crosssectionele observationele studie.

Deelnemers zullen één studiebezoek ondergaan. Het bezoek zal ongeveer 4,5 uur
duren en bestaat uit een ochtend- en middaggedeelte. Het ochtendgedeelte van
het protocol omvat een klinische evaluatie met DBS AAN en UIT (DBS-OFF en
DBS-BASELINE) en een drempelwaarde screening voor ataxiebeoordeling
(DBS-ATAXIA). Verschillende neurologische tests en het uitschakelen van de
DBS-stimulator zijn standaardprocedures. Voor DBS-ATAXIA zullen bijwerkingen
zoals spraak-, coördinatie- en loopproblemen worden opgewekt door specifieke
DBS-instellingen. Dit kan tijdelijk ongemak veroorzaken voor de patiënt. Als de
instellingen niet worden verdragen, kunnen ze acuut worden gewijzigd naar
instellingen die door de patiënt worden verdragen. Tijdens deze beoordelingen
worden video-opnamen gemaakt en worden tremoropnamen gemaakt met behulp van
kinematische sensoren (accelerometers). Dit zal ongeveer 3 uur in beslag nemen.
Na een half uur pauze wordt doorgegaan met de middagsessie. Tijdens een 1 uur
durende middagsessie worden de 3 verschillende DBS-instellingen (DBS-OFF,
DBS-BASELINE en DBS-ATAXIA) getest tijdens scan-sessies van elk 6,5 minuut. De
voorgestelde onderzoeken brengen vrijwel geen risico's met zich mee en worden
naar verwachting goed verdragen. Het gebruik van het DBS-systeem in 'MRI-modus'
tijdens de MRI-acquisitie valt onder de licentie (on-label). Alle
veiligheidseisen met betrekking tot DBS in een MR-omgeving zullen worden
nageleefd volgens de klinisch fysici die verantwoordelijk zijn voor de MRI (zie
hoofdstuk 11 voor een uitgebreide gestructureerde risicoanalyse). Er is een
klein risico op het ontdekken van toevalsbevindingen op de MRI-scan. Dit risico
wordt als klein beschouwd gezien het feit dat patiënten al een preoperatieve
MRI hebben ondergaan voor DBS-planning. Klinisch relevante toevalsbevindingen
zouden dus al voor studieparticipatie moeten zijn opgemerkt. Klinisch relevante
toevalsbevindingen worden gecommuniceerd met de patiënt, de huisarts en/of de
behandelende neuroloog/verpleegkundig specialist. Vanwege het zeer specifieke
doel van deze studie kunnen alleen patiënten met ernstige tremor die worden
behandeld met DBS deelnemen. Er is geen direct voordeel voor de deelnemers aan
deze studie.