Slikfunctie voor en na het verwijderen van een tracheacanule.

Zodra een patiënt spreekt tijdens de beademing komt de logopedist in consult.
Op het moment dat de cuff leeg gemaakt wordt, is de patiënt in staat
sliktraining te ondergaan omdat de larynxheffing dan beter is t.o.v. een volle
cuff. (1)
Dysfagie bij IC-patiënten met een tracheotomie komt veel voor: 3% - 62%. (2)
Ook uit eigen onderzoek blijkt dat op de 1e oefendag 93% van de IC patiënten
met een tracheotomie een NPO dieet heeft aan de hand van de International
Dysphagia Diet Standardisation Initiative (IDDSI) (2). Een Flexibele
Endoscopische Evaluatie van het Slikken (FEES) is de goudenstandaard om de
slikfunctie te objectiveren. (3) Tijdens een FEES worden de volgende
observatiepunten meegenomen: velo-pharyngeale afsluiting, tongbasis-activiteit,
pharynxcontractie, sensibiliteit, speeksel en laryngeale functie.
In het huidige protocol wordt de tracheacanule verwijderd, wanneer de patiënt
niet meer afhankelijk is van beademing. Voor een veilige slikfunctie is
positieve druk onder de stembanden belangrijk (4). Tijdens ontwennen van
beademing en sliktraining met lege cuff blijft de druk onder de stembanden
gehandhaafd door de positieve eind-expiratoire druk (PEEP) vanuit de
beademingsmachine. Door deze positieve druk is de sensibiliteit in de
mondkeelholte beter dan zonder druk. (5) Uit eigen observaties bestaat het
vermoeden dat de slikfunctie na decanulatie vermindert, waardoor er een risico
is op aspiratie en penetratie van de voeding. Dit is echter niet gestructureerd
onderzocht.
Een terugval van de slikfunctie na decanulatie kan het risico op aspiratie
verhogen. Om het veilig slikken te objectiveren tijdens een FEES wordt er
gebruik gemaakt van de PAS score. (6)

1. Ding R, Logemann JA. Swallow physiology in patients with trach cuff inflated
or deflated: a retrospective study. Head Neck. 2005 Sep;27(9):809-13. doi:
10.1002/hed.20248. PMID: 16086414.
2. Zuercher P, Moret CS, Dziewas R, Schefold JC. Dysphagia in the intensive
care unit: epidemiology, mechanisms, and clinical management. Crit Care. 2019
Mar 28;23(1):103. doi: 10.1186/s13054-019-2400-2. PMID: 30922363; PMCID:
PMC6438038.
3. Jaghbeer M, Sutt AL, Bergström L. Dysphagia Management and Cervical
Auscultation: Reliability and Validity Against FEES. Dysphagia. 2023
Feb;38(1):305-8
4. Brendan McGrath et al. ACV: a novel technique for communication in the
ventilator-dependent tracheostomy patient. Journal Intensive Care Society. 2016
Feb;17(1):19-26. Doi: 10.1177/1751143715607549.
5. Skoretz S, Anger N, Wellman L, et al. A systematic review of tracheostomy
modifications and swallowing in adults. Dysphagia 2020;35:935-47.
6 Rosebek et al, a penetration aspiration scale. Dysphagia. 2016 March (11)
93-98.

Primaire vraag:
Wat is de incidentie van een onveilige sliksituatie (PAS-score >= 6) na
decannulatie bij IC-patiënten die vóór decannulatie een veilige sliksituatie
hadden met een tracheacanule (PAS-score < 6)?


Secundaire vragen:
- Is er een verandering in slikfunctie gemeten met de PAS-score tijdens een
FEES voor en na decannulatie?
- Hoe vaak wordt de tracheacanule op FEES-indicatie opnieuw ingebracht?
- Wat is de FEES-geïndiceerde verandering in dieetvoorschrift na decannulatie?

Het betreft een observationele studie.

-hoesten ten gevolge van verslikken tijdens FEES.
- een 2e FEES als extra belasting.