Primaire RQ:1) Is tijd doorgebracht in daglicht geassocieerd met een betere stemming bij recentelijk herstelde depressiepatiënten?Secundaire RQ's:2) Is de associatie afhankelijk van leeftijd, geslacht, circadiane ritmes en chronotype?3) Is de…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Overige aandoening
Synoniemen aandoening
Aandoening
Recent remission from depressive disorder
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Positief en negatief affect, geoperationaliseerd als momentaan positief en
negatief affect op basis van het circumplex model van affect. De belangrijkste
bepalende factor is de tijd die wordt doorgebracht in (dag)licht, gemeten met
een vraag in het dagboek in drie tijdsintervallen per dag (ochtend, middag en
avond), en objectief beoordeeld met de lichtsensor als tijd doorgebracht in
>1000 lux. Wij zullen beoordelen welke operationalisering de sterkste
voorspeller van affect is.
Secundaire uitkomstmaten
Algemene covariabelen die voor elke onderzoeksvraag worden gebruikt, zijn
fysieke activiteit, sociale interacties, blootstelling aan groene omgevingen,
medicijngebruik en belangrijke gebeurtenissen, die in het dagboek worden
gevraagd. Leeftijd, geslacht en opleidingsniveau, chronotype, ernst van
depressieve symptomen en aanwezigheid van slaapstoornissen worden beoordeeld
tijdens het basisinterview met vragenlijsten. De fase van de circadiane
pacemaker wordt bepaald vanuit de melatonine waarden in het speeksel, gemeten
gedurende 1 avond op 7 momenten met steeds een uur ertussen. Slaap wordt
gemeten door middel van actigrafie. Voor circadiane ritmes beoordelen we de
interdaily stability (IS), intradaily variability (IV), en relative amplitude
(RA).
Achtergrond van het onderzoek
Depressie is een psychische stoornis die wereldwijd ongeveer 280 miljoen mensen
treft. Na remissie blijven veel mensen last houden van restsymptomen zoals
stemmingswisselingen en slechte slaap, die volledig herstel belemmeren en het
risico op terugval vergroten. Verminderde stemming na remissie kan toekomstige
terugval voorspellen, wat de noodzaak benadrukt van innovatieve strategieën om
deze symptomen aan te pakken. Een aanpasbare factor om in deze context te
onderzoeken is blootstelling aan daglicht. Daglicht speelt een cruciale rol bij
de regulering van het circadiane ritme, en verstoringen in deze ritmes worden
in verband gebracht met slaapstoornissen en depressieve symptomen. Hoewel felle
lichttherapie een effectieve behandeling is voor depressie, kan het richten op
blootstelling aan natuurlijk licht net zo gunstig en kosteneffectiever zijn
voor het verbeteren van slaap en stemming. Eerdere studies hebben positieve
associaties aangetoond tussen blootstelling aan daglicht en stemming, maar
onderzoek bij psychiatrische patiënten blijft schaars. Leeftijd, geslacht en
chronotype kunnen de relatie tussen daglicht, slaap en stemming aanzienlijk
modereren, maar er zijn maar weinig studies die onderzoeken hoe deze factoren
interacteren met blootstelling aan daglicht. Deze studie zal de relatie tussen
blootstelling aan daglicht, slaap, circadiane ritmes en stemming onderzoeken
bij recentelijk geremitteerde depressiepatiënten, wat een potentiële nieuwe
strategie biedt voor het voorkomen van terugval.
Doel van het onderzoek
Primaire RQ:
1) Is tijd doorgebracht in daglicht geassocieerd met een betere stemming bij
recentelijk herstelde depressiepatiënten?
Secundaire RQ's:
2) Is de associatie afhankelijk van leeftijd, geslacht, circadiane ritmes en
chronotype?
3) Is de associatie afhankelijk van de timing van de blootstelling aan licht?
Onderzoeksopzet
Dit is een single case observationele studie waarbij analyses per deelnemer
apart worden uitgevoerd. Na de baseline-beoordeling vullen deelnemers drie keer
per dag een dagboek in en dragen ze 30 dagen achter elkaar een Actiwatch en
lichtsensor. Aan het einde van de studie verzamelen deelnemers speekselmonsters
voor melatoninebeoordeling.
Inschatting van belasting en risico
Mogelijke lasten zijn onder andere drie bezoeken, welke plaatsvinden in het
UMCG of bij de deelnemer thuis; het invullen van een dagboek gedurende 30
dagen, 3 keer per dag; het continu dragen van een actiwatch om de pols en een
lichtsensor om de nek tijdens de waakperiode; en één avond het nemen van 7
speekselmonsters met steeds een uur ertussen voor melatoninebeoordeling.
Publiek
Hanzeplein 1
Groningen 9713 GZ
NL
Wetenschappelijk
Hanzeplein 1
Groningen 9713 GZ
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
1) Een diagnose van een unipolaire depressieve stoornis in het afgelopen jaar
volgens de DSM-5-criteria,
2) Volledige of gedeeltelijke remissie, d.w.z. niet voldoen aan de
DSM-5-criteria voor een depressieve episode in de afgelopen twee maanden,
3) Leeftijd 20 jaar of ouder.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
1) Oogaandoeningen die de lichtdoorlating naar het netvlies beïnvloeden,
2) Een vastgestelde of vermoedelijke diagnose van een ernstige neurocognitieve
stoornis,
3) Een ernstige psychische aandoening, gedefinieerd als een bipolaire of
primaire psychotische stoornis of een ernstige
middelenstoornis die behandeling behoeft,
4) Seizoensgebonden affectieve stoornis,
5) Niet in staat om zelfrapportagevragenlijsten in te vullen,
6) Ploegendienst.
7) Regelmatig gebruik van melatonine, binnen 3 weken voorafgaand aan de start
van de meetperiode.
8) Ontvang lichttherapie
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL88042.042.24 |